________________
મનુષ્ય.
૩૫
સૌધર્મ દેવલોકની અપરિગ્રહીતા દેવીઓ-૩-૫-૭-૯૧૧ મા દેવલોકના દેવતાને ભેગ્ય છે ત્યા ઈસાન દેવલોકની ૪-૬-૮-૧૦-૧૨ મા દેવલેકના દેવતાને લેગ યેગ્ય છે.
આ સિવાય લોકાંતિક દે જે પાંચમા બ્રહ્મ દેવલેકના સમીપે રહે છે તે એકાવતારી દેવતા છે. પરમાધામી દેવતા જે નારકીમાં રહે છે તથા કીન્હીષિયા દે જે પહેલાથી છઠ્ઠા દેવલેક સુધીના નીચે રહે છે. એ વિગેરે ઘણી જાતના દેવતાઓ છે તેમાં પણુ સમકીતીને મિથ્યાત્વી બે ભેદ હોય છે કુલ નવાણું પ્રકારના દેવતા કહ્યા છે.
મનુષ્ય.
૨ મનુષ્ય ક્ષેત્ર ભૂમી ભેદે (૧૦૧) પ્રકારના મનુ છે મનુષ્ય તિર્થ ક્ષેત્ર છે કારણ કે અન્ય ભામાં કરેલાં પાપ કર્મને છેડી મુક્તિ મેળવવાની શક્તિ મનુષ્યમાં છે એટલે પાંચમી ગતિ મેક્ષ તે મનુષ્ય ભવમાં જ મળે છે. બીજી કોઈ ગતિમાં તે નથી તેથી મનુષ્યાવતાર ઉત્તમોત્તમ ગણાય છે મનુષ્યભવ મેહનીના વશપણે હારી ગયા પછી દશ દ્રષ્ટાંત કરીને દોહિલે મનુષ્યભવ પામ મહાદુર્લભ છે માટે મનુષ્યભવ પામી કષાય વશ પડી એળે ગુમાવશે તે અનંતા ભવ રખડશે તે મનુષ્યને રહેવાના સ્થાનકને