________________
સંસારનું સ્વરૂપ.
આ જગતમાં જીવને પુદગલ એસક્રિય લક્ષણવાળા છે જીવ અરૂપી છે ને પુદગલરૂપી છે. જીવ ચૈતન્ય લક્ષણવાળા છે, પુદગળ જડ છે. જીવ પુદગલ બંને નિત્ય છે. જીવશાસ્વત છે, પુદગલ અશાસ્વત છે. જીવ પુદગલને સ ચાગ અનાદિ કાળથી છે. શુભાશુભ કર્મ વડે જીવ પુદગલ ને ગ્રહણ કરે છે ત્યાં સુધી જીવ ચારે ગતિમાં ભ્રમણ કરે છે તે જીવ અજીવને સમજવા તેનાં સંયોગના કારણે। જાણવા તથા જીવને અવથી મુકત કરવા માટે આખુ જગત અનેક પ્રકારનાં ધર્મ અનુષ્ટન ક્રીયાઓ કરી રહયા છે પણ તેનું ખરૂ રહસ્ય જાણનાર શુદ્ધાત્મા કેવળજ્ઞાનીજ છે કે જેમણે સમજવા માટે પેાતાના અનંત જ્ઞાનમળે પીસ્તાળીશ આગમની રચના કરીછે તે પગલે ચાલી જે ભવી શુદ્ધાત્મક્રિયા કરશે તેજ આ અસાર સંસારને પાર પામશે,
સંસારના તમામ પદાર્થ ક્ષણિક એટલે નાશવાન છે માયાવી, કૃત્રિમ, કલ્પનામય છે.
સંસાર—પુદગલેની ક્રિયાવડે ( મનેકલ્પનાવડે ) ભિન્ન ભિન્ન કૃત્રિમરૂપ બનાવી ગોઠવવાની પ્રદર્શન ભૂમિકા છે. નાટયપાત્રોને ભિન્ન ભિન્નરૂપે વિવિધ પ્રકારનાં નાટકો ભજવવાની નાટયભુમી છે. જગત કેવળ ભ્રુતિરૂપ છે,