________________
શ્રી જૈન ધર્મના તત્વો
ના ટુંકસાર.
કર્મ ને જીવના સિદ્ધાંત.
જીવે મિથ્યાત્વાદિક હેતુએ કરીને જે આત્મા સાથે પુગળ ( કર્મ ) માંધે છે તેને કર્મ કહે છે. “ ચાયત કૃતિમ ” જે કરાય તે કર્મ કહીએ. તે કર્મ પુદ્ગલ રૂપી છે એટલે મૂર્તિમાન છે તે પુદ્ગલા અંજન ચુરણથી ભરેલા દાખલાની પેઠે સર્વ લેાકાકાશમાં નિરંતર વ્યાપી રહેલાં છે, તેના કર્તા જે જીવ તે અરૂપી, અદ્રશ્ય અને નિત્ય છે, તે જીવ વ્યવહાર નયે મિથ્યાત્વ, અવિરતી કષાયનેયાગ એ સતાવન અંધ હેતુએ કરી ત્થા ઇત્યાદિક વિશેષ હેતુએ કરી કર્મ બાંધે છે તે માટે અને કર્મ કહે છે. જીવની કષાયાદ્ઘિ ચિકણતાએ જેમ તેલ ચાપડેલે શરીરે રજોમલ લાગે તેમ અનંતાનંત કર્મ વણાથી અસંખ્યાત
ચારના