________________
૧૬૮
શ્રી જૈન ધર્મના તત્વાને ટુંકસાર
ચિત્ત પ્રસન્નતાના હેતુ થાય. એ રીતે અશુભ પ્રકૃતિને રસ અશુભપણે વધતા જાય ને શુભ પ્રકૃનિનો રસ શુભપણે વધતા જાય એમ સમજવું.
રસનું તારતમ્યપણું કષાયના તારતમ્યપણે હાય. મદ કષાયે પાપપ્રકૃતિ મંદ રસે બાંધી હાય તેને વળી કષાયની તિવ્રતાથે તિત્ર રસપણે અશુદ્ધવસાયે ભગવે તે અત્યંત સકલેષે તિત્રકષાયેાયે કરી અત્યંત કટુક ચેઠાણીએ રસ બધાય અને શુભ અધ્યવસાયે કરી ભાગવે તે તિવ્રરસપણે બાંધી હાય તેને પણ મદરસે ભોગવે તે કષાયની મંદતાયે અતિ વિશુદ્ધાધ્યવસાયે ચાઠાણીયા રસ અતિ મીઠા મ ધાય ભાવાર્થ કે=કષાયાય તિવ્ર હાય પણ શુભ ભાવે તેને વેદે તે પુણ્યપ્રકૃતિના રસ બધાય અને કષાયાદય મંદ હાય પણ તેને અશુભ ભાવે વેદે તે પાપ પ્રકૃતિના રસ બંધાય તિત્રકષાયાદયને શુદ્ધાધ્ય વસાયે વેઢતાં ખેતાળીશ પુણ્યપ્રકૃતિના રસ ચાઠાણીયા અમિષ્ટતમ બંધાય છે અને પાપ પ્રકૃતિ ૮૨ ના મંદરસ ખંધાય પણ મંદ કષાયાયને તિત્ર કષાચેાદયે વડે તેા પાપ પ્રકૃતિનાં રસ ચાઠાણીએ બધાય ને પુણ્ય પ્રકૃતિને! મદ રસ બધાય એમ સમજવું. કષાયથીજ રસ ધાય છે.
અનંતાનુબંધી કષાયના ઉયે અતિ મલીન પરિમાણી જીવ પાપ પ્રકૃતિના ચેાડાણીયા રસ ખાંધે તે પશુ પુણ્ય