________________
આઠ પ્રકારનાં કમ તેની એકસાઅઠ્ઠાવન પ્રકૃતિ. ૬૦૧
આવરણ=આચ્છાદન, જેમ વરસાદના વાદળાંથી સૂર્ય ઢંકાઇ જાય છે જેમ આંખ ઉપર લુગડાનેા પાટા બાંધવાથી દ્રષ્ટો રોકાય છે તેમ કર્મ વણાના પુગળમાં જ્ઞાન દર્શન આવરવાના સ્વભાવ છે. તે આવરણ જેમ જેમ જાડું હાય ઘટ હોય તેમ તેમ આંખનું તેજ જેમ આછુ આછું થાય તેવી રીતે જેમ જેમ જ્ઞાનાવરણની સઘનતા હાય તેમ તેમ આત્મ પ્રકાશ ઢંકાય તેનુ નામ આવરણ દ્રષ્ટાંત. ખુલ્લા દીવાનું તેજ સ્પષ્ટ પ્રકાશે છે પણ તેના ઉપર લુગડાના પડદા નાંખીએ તા થૈાડા ઝાંખા જણાય પણ જાડા ઘટ કપડાના પડદા નાંખવાથી વિશેષ ઝાંખા જણાય અને તપેલું ઢાંકીએ તા પ્રકાશ મુદલ જણાય નહીંને અજ્ઞાનમય અંધકાર થઇ જાય તેમજ જ્ઞાનનું આવરણ સમજવું તે તપેલાને ઝીણાં છિદ્ર પાડીએ તેા કાંઈ પ્રકાશ દેખાય તેમ આવરણમાં પુદ્ગળે વિખુટા પડે તેમ તેમ જ્ઞાન પ્રકાશ થાય. જ્ઞાન ત્થા દન જીવનું સ્વતત્વ ભૂત છે કેમકે તે આત્માના ભાવ પ્રાણ છે. માટે એ વિના જીવત્વ કહેવાય નહીં. જીવના ચેતના લક્ષણુ ગુણુ જ્ઞાન દર્શન વિના સંભવે નહીં તેમાં પણ જ્ઞાન પ્રધાન્ય છે. બધાં કર્મથી જીવ મુક્ત થાય છે તે વખત જીવ જ્ઞાનાપયેાગ યુક્ત હાય છે અને દર્શને પયેાગતા દ્વીતિય સમયમાં થાય છે તે માટે જ્ઞાન પ્રધાન છે તેમજ જેને જ્ઞાના વરણી કર્મ છે તેને સર્વ કર્મ છે માટે