________________
એયની પ્રાપ્તિ ક્યારે થાય?
४७
સંસારનું કઈ પણ સુખ એ સુખની અંશ માત્ર પણ અરેબરી કરી શકે તેવું નથી. શ્રી ભદ્રબાહસ્વામીએ આવશ્યક નિર્યુક્તિમાં જણાવ્યું છે કે
नवि अत्थि माणुसाणं, तं सुक्खं नेवसव्वदेवाणं । ..जं सिद्धाणं सुक्खं, अव्वाबाहं उवगयाणं ॥९८० ॥
તે સુખ મનુષ્યને નથી કે સર્વ દેવને પણ નથી કે જે સુખ અવ્યાબાધ સ્થિતિને પામેલા સિદ્ધોને છે.”
વળી તેમણે જણાવ્યું છે કે – सुरगणसुहं समत्तं, सव्वद्धा पिंडिअं अणंतगुणं । न य पावइ मुत्तिसुहं, णंताहि वि वग्गवग्गूहि ॥९८१॥
દેવનાં સર્વકાલનાં એકઠાં કરેલાં સમસ્ત સુખને અનંતગણું કરવામાં આવે, અને તેને અનંતવાર વર્ગના વર્ગથી ગણવામાં આવે, તે પણ તે સુખ મુક્તિ સુખની બરોબર થઈ શકતું નથી.”
સિદ્ધાવસ્થામાં જન્મ નથી, જરા નથી અને મરણ પણ નથી, તેથી તેમાં ભય, શેક કે કઈ પણ પ્રકારનું દુઃખ નથી, પરંતુ ત્યાં અનંત અનંત સુખની સ્થિતિ વ્યાપી રહી છે અને એ સ્થિતિ કાલથી બદ્ધ નથી, એટલે કે તે અનંત કાલ સુધી તેવી ને તેવી જ રહેવાની છે. આ સ્થિતિને પ્રાપ્ત કરવી એ પ્રત્યેક ભવ્ય આત્માનું અંતિમ લક્ષ્ય છે, તેથી આચાર્યો, ઉપાધ્યાયે અને સાધુઓની સઘળી સાધના તેના માટે જ હોય છે. અરિહં તે પણ જ્યારે દીક્ષા લે છે, ત્યારે ‘નો વિશાળ ? એ પદને જ ઉચ્ચાર કરીને સમાયિકની