________________
૪. તપ અને શીલ ]
[ ૩૧ વડે ઉત્પન્ન જ નથી થવા દેતે, તે જ સાચે ચગી છે, તે જ સાચે ભિક્ષુ છે અને તે જ સાચે મુનિ છે.”
સુજાતાની વાત સાંભળી દેવદત્તને ભારે આશ્ચર્ય થયું અને વસુગુપ્તને તે શરમને પાર ન રહ્યો. વસુગુપ્ત પિતાના અપરાધને એકરાર કરી પશ્ચાત્તાપ કર્યો અને તેનું અભિમાન નષ્ટ થયું. તેણે જોયું કે આ સામાન્ય દેખાતી નારીની સિદ્ધિઓ પાસે પિતાની સિદ્ધિ કઈ વિસાતમાં નથી. સુજાતાની વાત સાંભળી વસુગુપ્તના મનમાંથી સમગ્ર સ્ત્રી જાતિ પ્રત્યેની ધૃણા અને નફરતને નાશ થયે અને તેને ખાતરી થઈ કે વાસ્તવમાં સ્ત્રીપણું તે માત્ર દેહનું છે, બાકી સ્ત્રી અને પુરુષ આત્મસ્વરૂપે એકસમાન છે. સ્ત્રી અને પુરુષ બંનેના આત્મા સમાન દરજજે મુક્તિના આધકારી છે, એટલે બંનેના આત્માની શક્તિમાં ભેદ પણ ન જ હોઈ શકે. સુજાતા બંને ભિક્ષુકોને પિતાના બિમાર પતિની શય્યા પાસે લઈ ગઈ અને પતિને તેઓની ઓળખાણ આપી. દેવદત્ત સુજાતાના પતિને પૂછ્યું :
તમે આવી અસહ્ય વેદના કઈ રીતે આટલી શાંતિપૂર્વક સહન કરી શકે છે?”
સુજાતાના પતિએ આછું સ્મિત કરી જવાબ આપતાં કહ્યું: “સમભાવ અને સમતાપૂર્વક દેહના દર્દની પીડા કે અન્ય આપત્તિ સહવામાં તે કર્મની નિર્જરા થાય છે. પહાડ પર ચઢતાં આપણા માથા પર રહેલો છે જેમ જેમ ઓછો થતું જાય છે, તેમ તેમ ચઢાણમાં સુગમતા વધતી જાય છે. તેમ મુક્તિરૂપી પહાડનાં ચઢાણ ચઢતાં, જીવ માટે
