________________
૧૦
પ્રહાર લગાવ્યા, તે પ્રહાર તેણીના સાથળમાં કાંઇક લાગ્યા, પશુ ખળ કરી મારા ડાયેા હાથ મરડીને એકદમ તે નાસી છૂટી, પરંતુ તેણીનું વળી મારા હાથમાં રહી ગયું, તે વાર પછી ઉપદ્રવ વિના આપના પ્રભાવે રાત્રી મે` પૂરી કરી. રાજાએ આ વાત સાંભળીને કૌતુક પામી તે કડુ તેના પાસે માંગ્યું. મિત્રાનંદે અર્પણ કર્યું. તે કડાને જોતાં પેાતાનુ નામ તેના ઉપર દેખ્યું; તેથી આ કડુ કેવું ? એમ વિચારતાં સાંભરી આવ્યું કે-મે' પુત્રી રત્નમ જરીને પહેલાં આપેલ હતું, તેજ આ. તે। શું તેણીના હાથથી કાઇક રાક્ષસીએ આ લઇ લીધેલ છે? કે રત્નમ જરી પાતે કુસ’સગથી રાક્ષસી બનેલ છે ? એમ તેનેવિકલ્પ થયા. તે હું જઇને રત્નમંજરીનું સ્વરુપ જોઉં એમ ચિંતતા રાજા સભામાંથી ઊઠયા, અને મિત્રાન'દને ત્યાં બેસાડી રત્નમંજરીના મ્હેલમાં ગયા. દૂર રહીને તેણીને જોઈ તા તેણીના ડાળેા હાથ કડા વિનાના દેખ્યા, અને જમણા સાથળમાં છિદ્ર ઉપર પાટો બાંધેલે જોયેા, અને વ્યગ્ર ચિત્તવાળી દેખી, તેથી વિચાર્યું કે અહા ? કેવા વિચિત્ર કર્મ પરિણામ અહા! આ સંસારમાં નહિ સભવતું પણ સાઁભવે છે? જે આ સકલગુણનું નિધાન છતાં નગરલેાકને ક્ષય કરવાવાળી રાક્ષસી ભાવને પામી ? એમ ચિતવતા પરમ ખેદને પામી. મનમાં ભય પામી, પેાતાના મ્હેલે ગયા. એકાંતમાં મિત્રાનંદને મેલાવીને પેાતાની પુત્રીને વૃત્તાંત કહ્યો. તે સાંભળીને કૃત્રિમ વિસ્મય પામી, મિત્રાનંદે કહ્યું, કે અહે। દારૂણ વિધિના પરિણામ છે, કે જે આપની પુત્રી પણ આવી મની છે. જેથી ચંદ્રમાંથી અંગારાની વૃષ્ટિ થવા જેવું બન્યું, અને અમૃત નિષ બની જાય તેવું થયું. રાજાએ કહ્યું કે વિધિના વશે આમ બનેલ છે. પણ કાઈ ઉપાય છે?