________________
૨૦૯
હુકમથી તેને પેસવા દીધે. પેસીને તેણે પ્રણામ કર્યો. રાજાએ બુમ મારવાનું કારણ પૂછયું. તેણે રાત્રિએ મડદું સાચવવાને વૃત્તાન્ત કહ્યો. તે સાંભળીને રાજા વાણિયા ઉપર રેષાયમાન થયે. આ અવસરે રાજસભામાં ગયેલો તેને જાણીને આપવા
દ્રવ્ય સાથે લઈ તે વાણી રાજસભામાં આવી પહોંચે, અને બચાવ કરવા લાગ્યા, કે મડદા સંબંધી કાર્યમાં મારે આટલે કાળ ગયા. તેથી હે ભાઈ! તારૂં દ્રવ્ય તું ગણી લે. એમ કહી પાંચશે ટાંક મિત્રાનંદને આપ્યા, તેથી રાજા શાંત થઈ ગયે, અને વાણીયાને રજા આપી. મિત્રાનંદને રાજા પૂછવા લાગ્યું, કે હે ભદ્ર! મહાન ક્ષુદ્ર ઉપદ્રવે કરી ચોકીદારના પ્રાણુને વિનાશ કરનાર એવું મરકીમય મડદાનું રક્ષણ કરવાનું તેં કેમ સ્વીકાર્યું અને તું કેવી રીતે બચી ગયે? આના ઉત્તરમાં મિત્રાનંદે કહ્યું, કે-હે મહારાજ! હું વણિક પુત્ર પાટલીપુત્રથી કાર્યના વિશે આવેલ છું, ધનને અથS બનીને પડો સાંભળવાથી મુડદાનું રક્ષણ મેં સ્વીકાર્યું, રાત્રિએ કેટલાક વખત હું અપ્રમાદી પણે રહ્યો. પછી તો શિયાળવાના શબ્દો વિગેરે ઘોર ઉપસર્ગ થયા, પણ તેથી હું ક્ષોભ પામ્યા નહિ. એટલામાં એક રાક્ષસી આવી. જલદી શ્વાસ લેતી હોવાથી જેણીના મુખમાંથી અગ્નિના કણીયા ફેલાઈ રહેલ છે, અને જેણીએ પોતાના કેશે મેકળા મૂકેલ છે, અગ્નિશિખા સરખી છરીએ કરી જેણીને ભયંકર જમણો હાથ છે, અને જેણીએ ઘેર પ્રજવળતા ને ફાડેલા છે, આવી તેણીને દેખીને મેં નિર્ણય કર્યો, કે આ મરકી છે. જેણી હાલ અહીંયાં ઘણજનને સંહાર કરે છે, એમ ચિંતવીને સાહસ ધારણ કરી નિર્ભયપણે તેણીને ડાબો હાથ પકડવાને માટે મેં મારો ડાબો હાથ લાંબો કર્યો, અને મારા જમણા હાથે કરી છરીને
૧૪