________________
૧૮૭
ઠેકાણું આવ્યું, મનારમાએ સઘળી હકીકત કહી, તે સાંભળીને બહુ આન ંદિત બન્યા, અને અનુક્રમે પોતાના નગરે પહોંચ્યા. મને રમા આયુષ્ય પૂર્ણ થયે મરણ પામી. શીલ પાળવાના લે કરી, હું રહ્નચૂડ ! આ તારી ભાર્યો પદ્મશ્રી થઇ. આ સાંભળી તેણીને પણ જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું. હવે હું નરેન્દ્ર ! તપના ફળનુ દ્રષ્ટાંત સાંભળેા
તપ ધમ ઉપર રાજહંસીનું દૃષ્ટાંત
આજ ક્ષેત્રમાં વણુશાલ નામનું નગર છે. તેમાં ધનાઢય સકલજનમાં પ્રસિદ્ધ મધમ શેઠી છે. અને તેને નાગશ્રી ભાર્યા છે. તેણીના સાથે વિષય સુખ ભાગવતાં કેટલાક કાળ ચાલી ગયા. પરંતુ એક પણ પુત્ર ન થયા. શેઠીઓએ ચિ ંતવ્યુ` કે-બહુ કાલ ગયા છતાં એક પણ પુત્ર થયા નહિ, પુત્ર વિના કુલના અભ્યુદય થતા નથી. કહ્યું છે કે“જે કુલામાં વિજ્ઞાનજ્ઞાન સહિત માનધનવાળા પુરુષા હાતા નથી, તે કુલેં। સ્ત ંભ વિનાના ઘર માફ્ક વિનાશને પામે છે. અને જે કુલમાં સ'તાન વધે છે, તે કુલના માતાપિતા લેાકમાં પૂજનીક બને છે, અને પુત્ર છતાં લક્ષ્મી પરને આધીન જતી નથી.” તેથી ઘરની રક્ષા નિમિત્તે અન્ય કન્યાને પણું, એમ ચિ ંતવીને દેવનદી પાસે કન્યાની માગણી કરી. તેણે પોતાની પુત્રી દેવશ્રીને તેની સાથે શુભ દિવસે પરણાવી, તેણી વિનયપણાથી પ્રિય વચનાથી અને સુશીલપણાથી અધમ ને ઈષ્ટ થઈ, મનેાહર દાગીના વસ્ત્ર વિગેરે તેણીને પતિ આપે છે. તે દેખીને નાગશ્રીને ઇર્ષા આવી અને ચિ ંતવ્યુ' કે—અરે હું પેલી છતાં પાછલી ઠરી, તા મારા સ્ત્રીપણામાં ધૂળ પડી, હું માનપ્રધાન આત્માને માનતી છતાં