________________
૧૪૭ લામાં પિતાની આગળ પડેલો એક પત્ર દેખે, તેને ગ્રહણ કરી કૌતુકવાળા બની વાંચવા લાગ્યો.
સ્વસ્તિ શ્રી નિરૂપમ આચરણવાળા ગુણરત્નોએ યુક્ત, રયણચુડ કુમાર આર્યપુત્રને કુડલમાં રહેલ રતિ વિલાસ
નગરથી, તિલકસુંદરી સવિનય તિલકસુંદરીને પત્ર, પ્રણામ કરીને વિનંતિ કરે છે, કે રત્નચુડને ઉત્તર પત્ર. “અનુરાગમાં તત્પર મદનકેશરી
વિદ્યાધર રાજાએ મારૂં હરણ કર્યું છે. હું ઈષ્ટ દેવની પેઠે તમારૂં સમરણ કરતી અને તમારા સંગમની આશાએ પ્રાણ ધારણ કરતી, એક શીલ પાલન કરવામાં જ કુશલ બની અહીં રહી છું. તેમ જ માનું છું, કે મારું મન લોઢાનું બનેલ છે, અગર વજથી ઘડાએલ છે, કેમકે તમારા વિરહમાં મનના ચુર ચુરા થઈ જવા જોઈએ. પણ થયા નથી એવું નિર્લજ બની ગયું છે. પ્રિય! વિરહ અગ્નિએ શરીર તપી જાય છે, પણ જલતી ચિતામાં તે શરીરને હું ભસ્મીભૂત થવા દેતી નથી, કારણ કે તેમ કરવાથી મારા મનભવનમાં રહેલા તમે પણ બળી જાઓ, તેથી તેમ કરેલ નથી; તમારા વિરહમાં હું જીવતી છું; તેથી કઈ માને કે પતિ ઉપર મંદનેહી છે, તે પણ ખોટું છે. કારણ કે હે નાથ! તમારા સંગમના કૌતુક વડે જ હું જીવી રહી છું. દેશાંતર ગયેલને કે કેદખાનામાં પૂરેલને કે વૈરિને વશ પમાડેલને કે પતિ વિયેગીને જે આશા છે તે જ જીવિતનું રક્ષણ કરે છે. આ પ્રમાણેનો તિલકસુંદરીના પત્રને ભાવાર્થ જાણી રત્નચડે વિચાર્યું કે–આ પત્ર તિલક સુંદરીના કુશલ વૃત્તાંતને સૂચવનાર છે; તેથી નવું જીવતર