________________
પટ્ટધર બેલડી !
[ ૨૫૯ ] છૂટ્યું એટલે છૂટયું ! બુંદથી બગડી તે હોજથી નહીં સુધરે! એથી આપણે તે સર્વનાશ થવાને ! આપણે દૈનિક વ્યવસાય ભાંગી પડવાને! સૌ કરતાં મુખ્ય પ્રશ્ન તે આ છે. રોટી આગળ બીજી બધી બાબતે ગૌણ છે, માટે પક્ષભેદ થવા જ ન દેવો. કાંટાને વધવા જ ન દે. ઉખેડીને ફેંકી દે. બગડેલા પાનને બહાર કાઢી ફેંકી દીધું એટલે બીજા પાન બગડતાં બંધ થાય; અને પુન: કઈ માથું ઉંચકવા આગળ ન આવે !”
ત્રણચાર અવાજ-“હા, હા, શામજીની વાત સોએ સે ટકા સાચી છે. મીયાં મહાદેવને મેળ ખાય જ નહીં. કયાં આપણું પવિત્ર વેદવાકયે અને કયાં આ જેનેના રીતરિવાજ ને આચરણે, આકાશ પાતાળનું અંતર !”
ઉમાપતિ પાંડે-“શંભુપ્રસાદજી ! જે એ મહારાજમાં વિદ્યા હોય તે આવી જાય વિવાદસભામાં સામે. આપણે કંઈ સાવ ભેઠ નથી બની ગયા ! બાકી એ આસને ચઢી ઉપદેશ આપે અને આપણું જેવા પંડિત સામે જઈ, અવનત મસ્તકે સાંભળવાનું કરીએ તે તો હરગીજ ન શોભે. તમારી મતિ મૂંઝાઈ ગઈ જણાય છે. અમારી વચ્ચે રહેવું હોય તે પ્રાયશ્ચિત્ત કરવું જ પડશે. નહિ તો તમારો બહિષ્કાર એ જ એક ઊઘાડે માર્ગ છે. રોગ અને દુશ્મનને ઊગતાં જ ચાંપવા કે જેથી વધવા ન પામે. નીતિકારની એ સલાહ અવગણવાનું પરિણામ ભયંકર આવ્યું છે. જાગ્યા ત્યાંથી સવાર. પુનઃ એવી ભૂલ થવા દેવી નથી.”
રૂદ્રપ્રસાદ–“જોયું ભાઈ ! તારા કાર્યથી આપણું સમાજમાં કે ખળભળાટ ઉદ્દભવ્યું છે? તું જેને સામાન્ય
| * *
* *
.
.