________________
-
-
- -
[ ૨૫૨ ]
પ્રભાવિક પુરુષ : જેવું થાય છે. કુર્ણિપ્રિયા મયણુ મહારાણું પદ પામે છે જ્યારે સુરસુંદરી રાણું મટી નર્તકી થાય છે ! એ વાતને સંપૂર્ણ ઉકેલ કરવાની જિજ્ઞાસુએ શ્રીપાલચરિત્ર અવલોકવું. અહીં તે કર્મ, સિદ્ધાંત શું ચીજ છે એને ખ્યાલ આપવા સારુ આટલે ઉલ્લેખ કર્યો છે. ભગવાન મહાવીરના જીવનમાં જાણવાનું તો અતિઘણું છે. એ માટે મેં તે માત્ર ઈશારો કર્યો છે અને એ પ્રભુના કવનમાંથી મેં તો શ્રોતાવંદની નજરે ખાસ અગત્યની એવી ત્રણ વાત ટૂંકમાં જણાવી છે. આચાર, ઉચાર અને વિચારમાં એ અતિ ઉપગની છે. ગમે તે પંથને અનુયાયી કે પડદર્શનમાં ગમે તે દર્શની એ ઉપર, પક્ષપાતના ચશમાં ઉતારી, મંથન કરશે તે એમાંથી માખણ કાઢશે એવી મારી ખાતરી છે. ધર્મ એ આત્માની વસ્તુ છે. એને ક્ષત્રિય, બ્રાહ્મણ કે વૈશ્ય આદિ વર્ણના વાઘા હેઠળ ગેપન કરવાની જરૂર નથી.
“શાની જે વિતિ ” જાણવાનું તાત્કાલિક ફળ આચરણમાં ઉતારવારૂપ છે, અર્થાત યથાશક્તિ સમજ્યા મુજબ વ્રત ગ્રહણરૂપ છે. એ દ્વારા પરંપરાએ એનો સર્વે કર્મથી છૂટકારો થાય છે અને મુક્તિ કે પૂર્ણ સ્વરાજ મળે છે.
હવે છેલ્લી વાત. મનકનું નિમિત્ત ન બન્યું હોત તે હું શયંભવ આ ગામમાં આવવાને નહાતો. પિતાને રુચે તે કરવું એ ઠીક છે પણ સત્ય-શવેષણ વૃત્તિ રાખવી એ એથી વધુ શ્રેયસ્કર છે. એમ ન કરી શકે તેઓએ પણ ખોટા દૂષણ શોધવાની કે જૂઠા આળ ઓઢાડવાની આદત ત્યજી દેવી. વજીવન શોધવામાં લાગી જવું. મારા પટ્ટધર તરીકે આ