________________
[ ૧૬૨ ]
પ્રભાવિક પુરુષ : શય્યભવ: “તર્લભૂષણુજી! દલીલના અભાવે આ જાતને ભય દર્શાવી સ્વમંતવ્યનું સમર્થન કરવું તે બીજાને ભલે શોભતું હોય પણ આપ સરખા વિદ્યાકવિદને અને જગતપ્રસિદ્ધ એવા નાલંદાવિદ્યાપીઠમાં વસનારને નથી શોભતું. વચન તે યુક્તિવાળું હોય તે જ ગળે ઊતરી શકે. અંધશ્રદ્ધાની દેરીએ બાંધેલા વાડા ઝાઝો કાળ નહીં ટકે. સાચી શ્રદ્ધા તે સો ટચના સુવર્ણ જેવી છે. એની સામે જેમ ઝંઝાવાત ઊઠે તેમ એ ઓર પ્રકાશી ઊઠે. જવા દો બીજી ત્રીજી વાતે. મને સમજાવે કે આવા પવિત્ર વિધાનમાં આટલા બધા ઉપદ્રવ શા કારણે જનમ્યા નિષ્ણાત ક્રિયાવંતના હાથે આવા અપશુકને કેમ સંભવે?”
શ્રીધરશાસ્ત્રી-“વત્સ! સારા કાર્યમાં વિદને તે આવે જ, દમ્ય અને શુદ્રો તરફથી ભૂતકાળમાં ઓછા ઉપદ્રવ નહતા. થતા. આજે એ જાતનું કાર્ય, મંત્રતંત્રની જાળ બિછાવી બેઠેલા પેલા વેતવસ્ત્રધારી સાધુઓ કરી રહ્યા છે. એવા નાસ્તિકોના ઉપદ્રવથી ગભરાવાનું હોય જ નહીં.”
શર્યાભવ ભટ્ટ-આચાર્ય શ્રી ! મૂળ પ્રશ્નનો ઉત્તર આપવામાં આમ ગોટા ન વાળો. જે વિદને ઉપસ્થિત થયા એમાં આ શ્રમણને હાથ કેવી રીતે કલ્પી શકાય? તેઓ તે માત્ર આજે પ્રથમ જ વાર દેખાયા છે અને માત્ર થોડા શબ્દો ઉચારીને ચાલ્યા ગયા છે. વળી અહીં દસ્યુ કે શુદ્રોના પ્રશ્ન સાથે આ સાધુઓને સંબંધ જેડ અથવા તે મંત્રતંત્રની વાત જેડવી એ અયુક્ત છે. અલબત્ત, ચરમ તીર્થકરના ઉપદેશનું પાન કરવાથી આમજનસમૂહમાં આ પ્રકારની હિંસા
