________________
૪૮
હોંકારકલ્પતરુ
~ મંત્રની રચના મંત્રની રચના ગમે તે મનુષ્ય કરી શકતા નથી અને કદાચ કરે તે તે વિવ૬માન્ય-સમાજમાન્ય થઈ શકતી નથી. જેમને આર્ષદૃષ્ટિ પ્રાપ્ત થઈ છે, જેઓ આગમ-નિગમને ભેદ જાણે છે અને જેઓ મંત્રવિદ્યાનાં તમામ રહસ્યથી પરિચિત છે, એવા પુરુષો જ મંત્રની રચના કરી શકે છે અને તે કાર્ય સિદ્ધિ માટે અકસીર નીવડે છે.
જૈન ધર્મમાં જે મુખ્ય મંત્રે છે, તે તીર્થકર ભગવંતે દ્વારા ઉપદેશાયેલા છે અને ગણધર ભગવંતે કે શ્રુતસ્થવિરો દ્વારા રચાયેલા છે, એટલે તેને પરમ પવિત્ર અને સદા આરાધના એગ્ય માનીને ચાલવું જોઈએ.
વળી પૂર્વાચાર્યોએ જે મંત્રને સ્વીકાર કર્યો હોય અને જેનું પરંપરાગત આરાધન થતું હોય, એ મંત્રને પણ શુદ્ધ માનીને તેનું આરાધન કરવામાં બાધ નથી.
અહીં સંપ્રદાય તો એ છે કે સદ્ગુરુ હિતબુદ્ધિથી શિષ્યને જે મંત્ર આપે, તેને સર્વ શ્રેષ્ઠ માનીને તેનું આરાધન કરવું અને તેમાં કોઈ પણ જાતની શંકા-કુશંકા કરવી નહિ. જે સંશયાત્મા છે અને દરેક બાબતમાં શંકા કરે છે, તે કદી ઊંચે આવી શકતો નથી. તેને આ ભવમાં દુઃખ અને દુર્ભાગ્યને અનુભવ કરે પડે છે અને પલેકમાં પણ અનેક પ્રકારની યાતનાઓ ભોગવવી પડે છે.
વળી દેવ, ગુરુ, તીર્થ અને મંત્રની બાબતમાં તે