________________
સિદ્ધાંતસાર
૪૫
કહીએ તેા ધર્મ વિનાના મનુષ્યમાં અને પશુમાં કાઈ તફાવત નથી. અને સ્પાહાર-નિદ્રાદિ સ'જ્ઞાથી પ્રવૃત્ત થઈ ને પેાતાના દિવસે પસાર કરે છે.
આજે ધમની સામે વિવિધ પ્રકારના આક્ષેપેા થઈ રહ્યા છે અને તેને અફીણની ઉપમા આપવામાં આવે છે, પણ જૈન ધર્મને તેમાંના કોઈ આક્ષેપ લાગુ પડે તેમ નથી, કારણ કે તેણે પ્રાણીમાત્રના હિત માટે ઉપદેશ આપ્યા છે અને કદી પણ હિંસાની હિમાયત કરી નથી.
જૈન ધર્મના મુખ્ય સિદ્ધાંતા એ છે કે—
(૧) દેવ-ગુરુ-ધર્મ પર સ'પૂર્ણ શ્રદ્ધા રાખવી. (ર) કાઇ પ્રાણીની હિંસા કરવી નહિ. (૩) જૂહુ' ખેલવુ' નહિ. (૪) ચારી કરવી નહિ.
(૫) બ્રહ્મચર્ય પાળવું. ગૃહસ્થે પેાતાની વિવાહિત સ્ત્રીથી સંતાષ માનવે.
(૬) ધન-ધાન્ય આદિ પરિગ્રહની મર્યાદા કરવી. (૭) ક્રોધને જિતવેા, ક્ષમા ધારણ કરવી. (૮) કાઈ વાતનુ' અભિમાન કરવું નહિ. (૯) દંભ કે કપટક્રિયા કરવી નહિ. (૧૦) ઝઘડાથી દૂર રહેવુ. (૧૧) સંતાષ ધારણ કરવા. (૧૨) દીન-હીનને યથાશક્તિ મદદ કરવી.
