________________
૨૭૫
માયાબીજ–રહસ્ય
અહીં વિશેષ સૂચન કરવાનું છે, તે નિમ્ન લેક વડે આ પ્રમાણે કરાયું છેઃ
देवपूजा प्रकर्तव्या, चैकचित्तेन सर्वदा । नैवेद्यं धूपनं पूगसुपत्राणि च ढौकयेत् ॥१४॥
હંમેશાં દેવપૂજા એકાગ્ર ચિત્તથી કરવી. તે પછી તેમની આગળ નૈવેદ્ય મૂકવું, ધૂપ કરે, સોપારી અને નાગરવેલનાં સુંદર પાન મૂકવાં.”
અહીં દેવપૂજાથી હોંકારપટ્ટની પૂજા સમજવાની છે. આ પૂજામાં સુગંધી દ્રવ્યનું વિલેપન આદિ જે જે કિયાઓ કરવાની છે, તે બધી એકાગ્ર ચિત્તે કરવી. જયારે ચિત્તની વૃત્તિઓ અન્ય સઘળા વ્યાપારોમાંથી નિવૃત્ત થઈને ઈષ્ટ કાર્ય ઉપર કેન્દ્રિત થાય, ત્યારે જ એકાગ્રતા થઈ ગણાય છે. તાત્પર્ય કે આ વખતે પૂજન સિવાય અન્ય કઈ વિચાર કરવા ન જોઈએ. આમ છતાં અન્ય કોઈ વિચાર આવી જાય તો મનને તરત તેમાંથી પાછું વાળી લેવું જોઈએ અને પૂજન પર જ કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ. અભ્યાસ પાડ્યા વિના ચિત્ત એકાગ્ર થતું નથી, એ એક હકીકત છે; તેથી મંત્રારાધકે પોતાના મનને એકાગ્ર કરવાનો અભ્યાસ કરવો જોઈએ. અને તે માટે
ગશાસ્ત્ર આદિમાં જે જે સાધન બતાવેલાં છે, તેને શક્ય એટલે લાભ લે જોઈએ.