________________
હો’કારકલ્પતરુ
હી કારનું જુદા જુદા વર્ણ ધ્યાન ધરતાં ષટ્કમ સિદ્ધિ થાય છે, તેમ અન્ય વિશિષ્ટ વિધિએ ધ્યાન ધરતાં અન્ય કાર્યોની સિદ્ધિ પણ થાય છે. દાખલા તરીકે આરાધક તેનુ મૂલાધાર ચક્ર, સ્વાધિષ્ઠાનચક્ર, મણિપુરચક્ર, અનાહતચક્ર, વિશુદ્ધચક્ર અને આજ્ઞાચક્રમાં ધ્યાન ધરે તથા છેવટે સહસ્રાર કમલદ્દલમાં ધ્યાન ધરે અને ત્યાંથી તે ચદ્રની જેમ અમૃતની વર્ષા કરી રહ્યો છે, એવું ચિંતવે તે તેને કવિત્વની અદ્ભુત શક્તિ પ્રાપ્ત થાય છે.
૨૩૮
આ વિષય કુંડલિનીશક્તિ તથા ષચક્રભેદનના છે, એટલે તે અંગે થાડું વિવેચન કરીશુ.
આપણા ગુહ્ય દેશથી બે આંગળ ઉપર અને લિંગમૂળથી બે આંગળ નીચે ચાર આંગળ જેટલેા વિસ્તૃત પ્રદેશ આવેલા છે, તેને આધારકઢ કે મૂલાધારક કહેવામાં આવે છે. ત્યાં બ્રહ્મનાડીની વચ્ચે સ્વયંભૂલિ ગ આવેલું છે. તેના ગાત્રમાં દક્ષિણાવર્ત એટલે જમણી બાજુથી ડાબી બાજુ તરફ સાડા ત્રણ આંટા મારીને કુંડલિની શક્તિ રહેલી છે. સિર્પણીની જેમ કુંડલ-કુંડાળું મારવાથી તે કુંડલિની કે કુલકુંડલિની તરીકે ઓળખાય છે. અંગ્રેજી ભાષામાં તેને સપન્ટ પાવર ( Serpent power) કહેવામાં આવે છે.
આ કુંડલિની શક્તિ પેાતાની પૂંછડી મ્હામાં રાખીને