________________
ગધેડાને શીંગડાં ઊગ્યાં!
૨૦૧
વૈચાય. અનેકવિધ નાનીમેાટી કારીગરીઓ, ઉદ્યોગા, હીરાના જડતરથી માંડીને માટીના કામ સુધીની કંઈક ચીજો ત્યાં વેચાય અને ખરીદાય. ત્યાં પાઠશાળા હતી, અને હુન્નરશાળાઓ હતી. રાજાઓને એમની ટૂંકી નજરની રાજકીય ખટપટના લેાહિયાળ કાદવમાં આળાટતા રહેવા દઈ ને, ‘તમને મારીને, તૂટીને, સળગાવીને, ઢારની જેમ જીવતા વેચીને પણ અમે જીવીશું' એવી આખીયે રાજવટ ઉપર પીઠ વાળીને · આપણે પરસ્પર એકખીજાને જિવાડીએ ને પરસ્પર એકખીજાના સહારાથી જીવીએ 'ની વાત જ ત્યાં મડાઈ હતી. ત્યાં પેાતાના બચાવ માટે જાતે લડવાને બધા જ તૈયાર હતા. જરાક એક મરફા વાગે તે ગઢની રાંગ ઉપર હાજર થવામાં કાઈ જુવાન કે જીવતી પાછે પગ ભરે એમ ન હતું. છતાં ત્યાંથી કાઈ ટુકડી, કાઈ ટાળી પારકા ગામને લૂટવાને કચારેય નીકળતી નહેાતી.
મુખ્ય મદિરના શિખર ઉપરથી આખીયે ભદ્રાવતી જાણે ભગવતચરણુમાં સૂતેલી દેખાતી. ત્યાંથી એને આખા વહેવાર દેખાતા. ત્યાંથી એના બંદરમાં નાંગરતાં વહાણા દેખાતાં. ત્યાંથી વણઝારાઓની વાટ દેખાતી. એ શિખર ઉપર જિનશાસનને સફેદ ઝડા ફરકતા હતા.
ભગવાન પરમદેવસૂરિ જગડૂશાના ગુરુ. પોતાની સાહસિક સાદાગરીમાંથી અવકાશ મળે ત્યારે જગા ને એમનાં પત્ની એમના ચરેણુ સેવતાં.
આ ગઢનું જ્યારે વાસ્તુ થયું ત્યારે એ ઉત્સવમાં ગુજરાતનાપાટણના રાજા વીશલદેવ વાઘેલા જાતે ત્યાં પધારેલા. ત્યારે કચ્છના જામે। પધારેલા. ત્યારે જગડૂશાના જે ગઢને માટે પેાતાને આટલું માનભંગ થવું પડયું હતું, એ ગઢને જોવાને છૂપા વેશમાં પીથલ સુમરા પણ આવ્યા હતા ! પીથલ સુમરાની મકરાણુના દરિયાની દાવેદારી ને સેાદાગરી વાટને મનસ્વી રીતે આંતરવાની રાજવટ તે ખતમ થઈ હતી. ને એ ખાતમાના સર્વનાશમાંથી ફરી વાર એ કાઈ પણ
