________________
મકરાણને મગરમચ્છ
૨૧છ પણ શું ?' એક વાઘથી ડરી જઈએ ? એમાં તે આપણી જુવાની લાજે !'
તમે રજપૂત હે, વાઘને શિકાર કરવા નીકળ્યા છે, તે જરૂર તમારી જુવાની લાજે. પણ તમે સોદાગર છે, સોદાગરી કરવા નીકળ્યા છે, તે વાઘને મારવાનું કામ તમારું નથી, એમ હોય તો ?”
“જી....આપને શું જવાબ આપું ? ”
“જવાબ નથી જોઈ તે મારે નાના શેઠ ! પણ મારી ગત સમજી ! રાજ, મહારાજ, લડવૈયા, શિકારી જેમનું કામ કરવાનું જોખમ ખેડીને પણ વાઘને મારવાનું છે, એમના ઉપર કંઈ દુનિયાના વહેવાર ચાલતા નથી, પણ સોદાગરી ઉપર તે દુનિયાના રોજના વહેવાર મંડાયા છે. લડાઈ એ તે આવે છે ને જાય છે, વાધો જીવે છે, મરે છે, મારે છે, ને હણાય છે; પણ એનાથી મુલકનાં દુઃખ દૂર થતાં નથી. આ ધરતી ઉપર રોજેરોજ કરોડો માનવીઓને સવારના પહોરમાં ઊઠીને મોઢામાં દાતણ નાખે ત્યારથી તે રાતના પથારીની સેડ તાણે ત્યાં સુધીમાં લડાઈઓ ન થાય તે એને હરકત નહિ આવે, પણ સોદાગરી નહિ હોય તો એને વહેવાર થંભી જાય ! આપણે સોદાગર તે શાહ. બાદશાહે તે માણસને મારીને બાદશાહ થાય છે, અને સેદાગરે તે માણસને જિવાડીને શાહ થાય છે. જોખમ આવે ને એનાથી ભાગીએ તે આપણી જુવાની લાજે; પણ જાણીબૂઝીને સામેથી જોખમ વહેવા માંડીએ તે ઊલટી આપણી સોદાગરી જ લાજે !'
જી. તે અહીં આપણી વાટમાં શું વાઘ બેઠો છે ?'
સીદી હસ્યોઃ “વાઘ તે નહિ, પણ મગર બેઠે છે, મગર ! મકરાણને મગર ખુરાંટ થયો છે !'
“મગર હોય, ને એ ખુરાંટ પણ થયું હોય, પણ એથી વહાણને શું ? એ કાંઈ વહાણને થોડો ખાઈ જવાનું છે ?”
