________________
જમતશાહ
રાત આખી જગડૂએ પથારીમાં તરફડિયાં માર્યાં. કાંઇક એવું કરવું જોઈ એ, કાંઈક એવું થવું જોઈ એ... પણ શું થવું જોઈ એ ?— એ જાણે જસાદાલક્ષ્મીને પૂછતા હતા. જસેાદા જાણે એને પૂછતી હતી. તે એ બેની વચમાં જાણે હવામાં ઊગતા સૂર્યનાં કિરણેાના થંભના ને સય્યાવાદળીના ચંદરવાને માંડવા રાહ જોઈ ને ઊભા હતા.
૨૦૪
સવારના ખીજા પહેારમાં એને માટે ગાડી આવી અને ઇસ્ફહાનની બજારમાં શાવક મીનાચહેરની પેઢી ઉપર એ ગયેા. ત્યાં એણે એક વિચિત્ર દૃશ્ય જોયું ઃ શાવક મીનાચહેરની પેઢી બજારમાં હતી. તે ખીજી બધી પેઢીઓની જેમ રસ્તાથી ઊઁચી હતી. રસ્તામાંથી પેઢી ઉપર ચડવાને માટે આમ તેા પથ્થરનાં પગથિયાં હતાં, પરતુ સૌથી ઉપરને પથ્થર જરા આવતાજતાનું ધ્યાન ખેંચે એવા હતા. જાણે વાદળી રગની શાહીના બન્યા હાય એમ એ પથ્થર વાદળી રંગનેા હતેા. તે એમાં જુદા જુદા રંગના આડાઅવળા નાનામોટા ઘેરા પડયા હતા. પથ્થર સળંગ હતા, પણ એ દેખાવ એવા લાગતા અનેક નાનામેટા કાંકરાને સાંધીને એ પથ્થર બનાવ્યા હોય.
વર્ષાં પહેલાં કાઈ મલાગાસી નાખુદા શેઠની પેઢી ઉપર ચડતાં ટાકર ખાઈ ને પડયો હતા. એટલે ખીજી સફરમાં એ મલાગાસી હાથીદાંત સાથે આ પથ્થર પણ ઉપાડી લાવ્યા હતા તે એને પગથિયા તરીકે એણે પેાતાને હાથે મૂકજો હતા. આ પથયાને લીધે શેઠની પેઢી ખીજી પેઢીએમાં જુદી ભાત પાડતી : વાદળી પથ્થરવાળી પેઢી શેાધવામાં કાઈ ને તકલીફ પડતી.
આ પથ્થર આરસ નહેાતા, ખાણ નહેાતે, એની પાછળ કાઈ ઇતિહાસ હાય તા કાઈ ને એની ખબર નહેાતી. લાકવાયકાઓ ખુલાસા કરતી કે આ પથરા આ ધરતીનેા નથી; આભમાંથી તારે ખરે, એને બનેલા આ પથ્થર છે!
એ તા જે હા તે હા, પણ એ પથ્થરે એક આરબ સેાાગરનું
