________________
૧૯૨
જગતશાહ
“ના.' નાખુદાએ જગડૂના હાથમાંથી સુકાનને વણી લીધે, સઢ સામે નજર રાખીને એને મરડો.
હા....” નાખુદાએ જગડૂના હાથમાં સુકાન આપ્યું. આપીને એણે નીચે દરિયે જોયે. દરિયાના રંગમાં એણે પારદર્શક નીલવરણ જેવાને બદલે કોઈએ જાણે માથે તેલ રેડ્યું હોય એવી, મોજાંઉછાળમાં કાંઈક પરવશતા જોઈ. ધ્યાનથી એણે જોયું. પાણી જાણે તેલિયું થઈ ગયું હતું. એણે માલમ પાસેથી લેલી મંગાવીને પાણીમાં નાંખી. વહાણને વેગ જાણે ધીમો પડી ગયો હતો. વહાણની અત્રી ઉપર નજર કરીઃ વહાણુ પેટાળ આવ્યું આવતું હતું, પણ એને ખૂણે ઓછો થયેલે ભા.
ખારવા !' નાખુદાએ સાદ દીધા, ખારવા ! પિંજર સમાલ!”
સડસડાટ ખારે, ઝાડ ઉપર વાંદરું ચડે એમ, કૂવાથંભ ઉપર ચડી ગયો. મેર ઉપર પિંજર હતું. એમાં કૂવાથંભના મેરને દબાવીને બીજે હાથે આંખ ઉપર નેજવું કરીને એ ચારેતરફ દૂર દૂર લંબાવી શકાય એટલી લાંબી નજરે સીમમાં જોઈ રહ્યો.
સારંગ! માલમ !”નાખુદાએ કહ્યું : “આલાદ સમાલ! શેઠ, મહારાજ, ભગત ને આ પિંજરો. તમારું સહુનું ખરેખરું કામ પડશે, હે '
શું છે ? ' જગડૂએ કહ્યું : “ક્યાંય સંઘાર દેખાય છે ?” “સંધાર તે નથી શેઠ, બાકી સંઘારના મોટાભાઈ સંહારના આવવાની આ નિશાનીઓ છે!”
એટલે હું ના સમજો.”
તૂફાન આવે છે. ક્યાંક દૂર વાવડે ગાંડો થયો છે. દરિયાનાં આ પાણી એની અગમચેતી રૂપ છે. પાણી જોતાં એ પચીશેક કેશ દૂર હશે; પણ ચારપાંચ ઘડીમાં જ એના ધીંગાં ઘડિયાળાં સાંભળવા મળશે.”