________________
૧૬૦
જગતશાહ
જીવતે ના જાય ને એકે વહાણ સલામત ના જાય. પછી આપણે ઉતાવળ શાની ? પડ આપણું છે, તે નાહકના ઝનૂને ચડેલાની સામે શા માટે જવું ?
એટલે શંખ સોલંકી પિતાના વહાણ કે માણસનું નકામું જોખમ વહરવાને બદલે પિરેટનનું બારું દબાવીને બેસી ગયા. આજ નહિ તે કાલ, કાલ નહિ તે પરમ, ને પરમ નહિ તે પછીને દહાડે પણ ચાવડાને બહાર નીકળવું પડવાનું જ છે.
જ્યારે પિરેટનની પાછળ ભરાયેલા ચાવડાને શંખના આ નિરધારની ઝાંખી થઈ ત્યારે એના પ્રકોપથી જાણે આકાશને ધરતી બેય લાલ લાલ રંગાઈ ગયાં. એને ઊંડે ઊંડે આશા હતી કે સંધારોની થયેલી ખુવારીથી સંતોષ પામીને, કંટાળીને, છેવટે શંખ સોલંકી પાછો જશે–એનેય. બીજાં કામકાજ હશે જ ને!
પણ પિરેટનની રેતી ઉપર માથે તપતા સૂરજ ને નીચે બળતી રેતીમાં બેઠેલા સંધાને ને ચાવડાને પિતાનેય હવે સમજાયું કે શંખને બીજું કાંઈ કામકાજ છે જ નહિ! ત્યારે ચાવડાએ શંખને ને શંખની સાત પેઢીને ગાળો દીધી, કુદરતને ગાળો દીધી, આશાપુરાની અનેકાનેક બાધાઓ લીધી; એકવાર આમાંથી મારગ નીકળી જાય આશાપુરાની દયાથી–તે પછી શંખને બતાવી દેવાની પણ એણે પ્રતિજ્ઞા લીધી; તે પછી શંખને ને સીદીને જીવતા બાળવાની, ભરૂચ ને ખંભાતને લૂંટવાની પ્રતિજ્ઞાઓ પણ કરી.
ઘણું ઘણું એ બે, ઘણું ઘણું ખી, ઘણું ઘણું એણે જાણીતાં ને નહિ જાણીતાં દેવ-દેવીઓને અને દરિયાલાલને વિનવણી કરી, પરંતુ એમાં કશું ન વળ્યું.
એ ચિંતા અને ક્રોધમાં ગરકાવ હતો ત્યાં એના કાને એક અવાજ અથડાયોઃ “હું મારગ ચીંધું, પણ મારી શરત આકરી છે!”
