________________
પિરોટન
૧૫૧
સામે આવતી આરમારના મોખરાના વહાણ ઉપરથી ભમરા ગુંજતા હોય એને ટંકારે સંભળાવે. ને એની પાછળ જ એક અગનબાણ આભમાં તિરકસ ચડ્યું. એ અર્ધચંદ્રાકાર ઉપર ચડ્યું, અર્ધચંદ્રાકારે નીચે ઊતર્યું...ને સંધારના કાફલાથી માંડ દશ વામ પણ દૂર નહિ એમ દરિયામાં પડયું !
“સમાલ ! માલમ ! સંભાળ ! ચોકી ! ચકી ! માલમ, સંભાળ !' ચાવડા અંધારે મૂંગરામાં સાદ દીધો. ને એનાં વહાણોએ એકસામટાં સુકાને મરડ્યાં. એકસામટા વીસ સઢમાંથી પવન ખેંચાઈ ગયા ને એની એક સામટી થપાટોને અવાજ, આભમાં હાથિયે ગાજે એમ, ગાજી રહ્યો.
ખારવાઓએ સઢો ફરકાવ્યા, સતાણ કર્યા ને ચાવડાનાં સંઘાર વહાણ તિરકસ જવાને બદલે સીધાં જ દક્ષિણ દિશામાં એટલે કે બારાડીના કાંઠા તરફ મરડાયાં.
એકાએક એક કડાકા સંભળાય; થોડી ચીસ સંભળાઈ
એકાએક સુકાન મરડાતાં એક વહાણના સઢમાંથી પવન સાવ ખાલી થયે. ને પવન ખાલી થતાવેંત જ કૂવાથંભના બે કટકા થયા. સઢ ને આલાદ ને ભાંગેલા કૂવાથંભને ઉપરને કટકે, તમામ દરિયામાં પડ્યાં. ભાંગેલ કૂવાથંભ વહાણની એક આખી બાજુ ઉપાડતે ગયે. વહાણ નમી પડ્યું, ને દરિયાએ કૂવાથંભના ટુકડાને પાછી ઠેલ મારી. વહાણની બાજુમાં બરાબર સાપણ ઉપર કૂવાથંભના ટુકડાને છેડો ખૂચી ગયો, પાછો નીકળે; ને એણે પાડેલા ગાબડા વાટે વહાણમાં પાણી ભરાવા લાગ્યું.
કાણા થયેલા એ વહાણને અને એ વહાણની અંદરના પિતાના સંઘાર સાથીઓને એમ ને એમ મૂકીને ચાવડે પોતાનાં બાકીનાં વહાણ સાથે ભાગે; એને અત્યારે ભાગવા સિવાય બીજો આરેન હતે.