________________
આવશ્યક ગુણ ]
४४७ કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે આટલી મેટી હાનિ થવા છતાં તેમણે ચિત્તનું સ્વાથ્ય જરા પણ ગુમાવ્યું નહિ કે જરા પણ વલેપાત કર્યો નહિ. તેમણે આવી પડેલી સ્થિતિને ભાગ્યને ખેલ માનીને સ્વીકારી લીધી અને પિતાને પૂજાપાઠ જરા પણ ખેદ કર્યા વિના નિત્ય મુજબ ચાલુ રાખ્યું.
અહીં એ પણ કહેવું જોઈએ કે એ ખોટ શેઠે આનાપાઈ ભરપાઈ કરી આપી અને તે તદ્દન સામાન્ય સ્થિતિમાં આવી પડયા, પણ કદી તેમણે પોતાની પૂજા મૂકી નહિ કે તેને દોષ દીધો નહિ. તેમણે બાકીનું જીવન સંતોષવૃત્તિમાં વિતાવ્યું અને ઉત્તમ આરાધનાપૂર્વક દેહ છોડ્યો. આવા આત્માની સદ્ગતિ થાય એમાં નવાઈ શી?
આ સત્ય ઘટના સાંભળીને કઈ ભૌતિકવાદી એમ કહે કે, “જે શેઠને પૂજાને આ નિયમ ન હેત તે નુકશાનમાંથી બચી જાત અને એ રીતે આખર સુધી સુખી હાલતમાં રહી શકત, એટલે પૂજાથી તે તેમને નુકશાન જ થયું. આવી પૂજાને આદર કરવાથી શું ?' પરંતુ આ કથન બ્રમપૂર્ણ છે અને સાદી સમજવાળાને ઊંધા રવાડે ચડાવી દે તેવું છે, એટલે તેનું નિરાકરણ કરીશું. આ જગતમાં કેટલીક વાર કાકતાલીય ઘટના બને છે, એટલે કે એક બાજુ કાગડે ડાળે બેસવા જાય છે અને બીજી બાજુ ડાળ એ જ વખતે તૂટી પડે છે. પરંતુ આ પરથી કાગડાની બેસવાની ક્રિયાએ ડાળને તેડી પાડી એમ કહી