________________
સાત પ્રકારની શુદ્ધિ ]
૨૫૪ વગેરેને ઉપગ પણ કરી શકાય, પરંતુ તેમાં મુખ્ય વાત એટલી છે કે દાંત બરાબર સાફ થવા જોઈએ, અને જીભ પરથી ઉલ બરાબર ઉતરવી જોઈએ. આટલી મુખ. શુદ્ધિ થવાથી સ્નાનને હેતુ સરે છે અને આરોગ્ય જાળ વવામાં પણ સહાય મળે છે.
હવે સર્વજ્ઞાનનો વિચાર કરીએ. તે અંગે પંચા-- શકમાં કહ્યું છે કે
भूमिपेषण-जलछाणणाइ-जयणा उ हाइ हाणादा ॥ एत्तो विसुद्धभावो, अणुहवसिद्धो चिय बुहाणं
સ્નાન કરવામાં ભૂમિશુદ્ધિ, પાણી ગાળવું વગેરે જયણા રાખવી. આ પ્રમાણે જયણા કરવાથી ભાવની વિશુદ્ધિ થાય છે, એ પડિતોને અનુભવસિદ્ધ છે.”
અહી ભૂમિશુદ્ધિથી એમ સમજવું કે જે જમીન સરખી હોય એટલે કે બહુ ઊંચી-નીચી ન હોય, વળી પિલાણવાળી ન હોય તથા ત્રસ વગેરે જીવોથી રહિત હોય, એવી ભૂમિ પર બાજોઠ કે પાટલા પ્રમુખ પર બેસીને સ્નાન કરવું. આમ કરવાથી જીવની રક્ષા થાય છે. વળી સ્નાન કરતી વખતે જે પાણી વાપરવું, તે ગાળીને જ વાપરવું, પણ અણગળ વાપરવું નહિ. આવું પાણુ ઊનું અથવા ઠંડુ પણ વાપરી શકાય. તે માટે ઋતુ, શરીરની સ્થિતિ, સંગે વગેરે જેવા. વળી સ્નાન માટેનું પાણી. પરિમિત હોવું જોઈએ, એટલે કે શરીરની શુદ્ધિ કરી.
