________________
પ્રકરણ તેરમું
પૂજનની આવશ્યકતા મહાપુરુષોએ કહ્યું છે કેपूज्यपूजा दया दानं, तीर्थयात्रा जपस्तपः । શ્રુતં પાપા, મર્યજ્ઞમાષ્ટમ્ |
(૧) પૂજયેની પૂજા, (૨) દયા, (૩) દાન, (૪) તીર્થયાત્રા, (૫) જપ, (૬) તપ, (૭) શાસ્ત્રને સ્વાધ્યાય અને (૮) પરોપકાર, એ માનવજીવનરૂપી વૃક્ષનાં આઠ મધુર ફળે છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે જેનાં જીવનમાં આ આઠ વસ્તુઓ જેવામાં આવે, તેનું જ જીવન સફળ. સમજવું અને બાકીનાનું નિષ્ફળ સમજવું.
કેટલાકને અહીં પ્રશ્ન થવાને કે “પૂજ્યની પૂજાને પહેલી કેમ મૂકી ? શું દયા, દાન, તીર્થયાત્રા વગેરે કરતાં પણ તેનું મહત્વ વધારે છે?” પરંતુ તેમણે સમજવું જોઈએ કે મહાપુરુષે દીર્ઘ અનુભવના અંતે હિતબુદ્ધિથી કેટલાક શબ્દ ઉચ્ચારે છે, એટલે તેમાં ભારેભાર સત્ય ભરેલું હોય છે. જે પ્રથમ પ્રયાસે આ શબ્દનું રહસ્ય સમજવામાં ન આવે તે મધ્યસ્થ ભાવે ડું ચિંતન કરવું, પણ તેમાં સંદેહ રાખે નહિ.
આ શ્લેક પર ચિંતન-મનન કરતાં અમે એટલું
