________________
મુનિજીવનની બાળપોથી-૫
૭૧
ઈચ્છા–મિરછા વગેરે સ્વરૂપ છે. તે ઉત્તરાધ્યનસૂત્રમાં જણવાઈ છે. અને જે પ્રાયશ્ચિત્ત આદિ સ્વરૂપ પદવભાગસામાચારી છે. તે બૃહતક૯૫, વ્યવહારસૂત્ર વગેરેમાં જણાવાઈ છે. આ
ઘનિયુકત ગ્રંથમાં જણાવાયેલી એuસામાચારી તે સાધ્વાચાર આદિ સ્વરૂપ છે. એઘ=સ ક્ષેપ. અર્થાત્ સ ક્ષેપમાં તૈયાર કરાયેલી જે નિયુક્તિ તે ઘનિર્યુક્તિ.
જ્યારે આ ઘનિયંતિ ગ્રંથ ચરણકરણનુગમાં સમાય છે. ત્યારે તે ચરણ અને કરણ તથા તે ચરણ અને કરણની સિર-સિત્તેર વાતે શું છે ? તે આપણે જોઈએ.
પંચ મહાવ્રત સ્વરૂપ ચારિત્ર (ચરણ)ને લગતી જે સિત્તેર વાતે છે તેને ચરણસિત્તરી કહેવાય છે. અને એ મહાવતેની રક્ષા માટે જે જે કાળે જરૂર પડે તે ગોચરી વગેરે કરવાના (કરણ) હોય છે માટે તેવી સિરર વાતને કરણસિત્તરી કહેવાય છે.
- ચરણસિત્તરી પાંચ મહાવતે (૧) સર્વથા પ્રાણાતિપાત વિરમણમહાવ્રત. (૨) સર્વથા મૃષાવાદ વિરમણમહાવ્રત. (3) સર્વથા અદત્તાદાન વિરમણમહાવ્રત (૪) સર્વથા મૈથુન વિરમણમહાવ્રત (૫) સર્વથા પરિગ્રહ વિરમણમહાવ્રત.
દશ શ્રમણધર્મો (૧) ક્ષમા (૨) માર્દવતા (૩) સરળતા (૪) મુક્તિ (બાહ્ય-અત્યંતર આશંસા ઈચ્છાને ત્યાગ, સંતોષ (૫) તપ (૬) સંયમ (૭) સત્ય (૮) પવિત્રતા (૯) નિષ રિગ્રહિતા (૧૦) બ્રહ્મચર્ય.