________________
મુનિજીવનની બાળપેથી-૫
આચારાંગ વગેરે બાર અંગે છે. તેમાંના છેલ્લા બારમા દષ્ટિવાદ નામના અંગમાં ચૌદ પૂર્વે આવે છે. તેમાંના નવમા પૂર્વમાં આચાર નામની વસ્તુનું જે વીસમા નંબરનું ઘ પ્રાભૂત છે. તેની અંદર આ ઘનિર્યુક્તિના પદાર્થો હતા. શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીજીએ ત્યાંથી તે પદાર્થોને ઉદ્ધાર કરી આ ગ્રંથની રચના કરી છે.
તેમણે આ ગ્રંથ આઠ સે બાર (૮૧૨) ગાથા પ્રમાણે બનાવે છે. જેને નિર્યુક્તિ કહેવાય છે. તેની ઉપર કઈ પૂર્વાચાયે પ્રાકૃત ભાષામાં ત્રણ સો બાવીસ (૩૨૨) ગાથાનું ભાષ્ય રચ્યું છે, તે ભાષ્ય ઉપર શ્રી દ્રોણાચાર્યજીએ સંસ્કૃત ભાષામાં ટીકા કરી છે.
આ એઘ-નિર્યુક્તિ ગ્રંથ પૂર્વે તે વીસ વર્ષના દીક્ષા પર્યાયવાળા સર્વવિરતિધરને ગ્યતા પ્રમાણે જ ભણવાને હતે. કારણકે બારમું અંગ વીસ વર્ષના દીક્ષા પર્યાયવાળાથી જ ભણ શકાતું હતું. પરંતુ હવે આયુષ્ય વગેરેની હાનિ જોઈને દીક્ષાના પ્રથમ દિવસથી જ આ ગ્રંથ ભણાવવાની પરંપરા છે. જેથી નૂતન દીક્ષિતેને સાધુજીવનના આચારેની સમજણ પહેલેથી જ પડે.
પૂર્વે જણાવેલ વિસ એઘાભૂતમાં જણાવેલી ઘસામાચારી પદવીભાગસામાચારી અને ચક્રવાલસામાચારીમાંથી માત્ર ઘસમાચારીના પદાર્થોનું નિરૂપણ આ ઘનિર્યુકિત ગ્રંથમાં કરવામાં આવ્યું છે. જે દશવિધચક્રવાલસામાચારી