________________
મુનિજીવનની બાળપથી–૫
૧૪૫
એ એથે આલેચના દોષ કહ્યો. જેમ કાંસાની ઝારી અંદર મેલી અને બહાર ઉજળી હોય, તેમ આત્મામાં સશલ્યપણાના દેષથી આ આલોચના તેવી જાણવી.
૫. ભયથી, મદથી કે માયાથી જે કેવળ સૂક્ષમ દોષને આલેચે અને મોટાને છુપાવે, તે આ (આલેચનામાં ) પાંચમે દેષ થાય. જેવું પિત્તળનું સોનાથી રસેલું કડું અથવા કૃત્રિમ સેનાનું કહું કે અંદર લાખ ભરેલું કરું, તેના જેવી આ આલેચના પણ જાણવી.
૬. પહેલા, બીજા, ત્રીજા, ચોથા કે પાંચમા વ્રતમાં જે કોઈને મૂલગુણની અને ઉત્તરગુણની વિરાધના થાય, તે તેને કેટલે તપ અપાય ?–એમ ગુપ્ત રીતે પૂછીને (આલેચ વિના) પિતાની મેળે જ તે પ્રમાણે પ્રાયશ્ચિત્ત કરે, તે આલેચનાને છઠું દોષ જાણ, અથવા આલોચના કરતાં જે રીતે પિતે જ સાંભળે અને બીજે ન સાંભળે, તેમ ગુપ્ત આલોચે. એમ કરવાથી (પણ) છઠ્ઠો દોષ થાય. જે પિતાના ઈષાને કહ્યા વિના જ શુદ્ધિને ઈચ્છે, તે ઝાંઝવાના નીરમાંથી જળને, અથવા ચંદ્રની આસપાસ થતા જળનાં કુંડાળાંમાંથી ભેજનને ઈચ્છે છે. ( અર્થાત્ તેની શુદ્ધિ થતી નથી.)
૭. પાકુખી, ચોમાસી અને સંવત્સરી, એ શુદ્ધિ કરવાના દિવસે (બીજા સાંભળે નહિ એમ માની ) કેલાહલમાં દેને કહે તે આલોચનાને સાતમે દેષ છે. તેની આ આલેચના રેટની ઘડી (ખાલી થવા છતાં પુનઃ ભરાય, મુ. છ. ૧૦
કથા વિનયી () સમય
