________________
૧૪૪
મુનિજીવનની બાળપોથી-૫
(ઉત્સાહથી) કરે છે. હું નિ તુચ્છ (નિર્બળ) છું, જેથી તપ કરવા સમર્થ નથી. આપ મારી શક્તિને, શરીરની દુર્બળતાને અને અનારોગ્યને જાણે છે, પણ આપના પ્રભાવે આ પ્રાયશ્ચિત્તને હું પૂર્ણ કરી શકીશ.” (અર્થાત આવેલા પ્રાયશ્ચિત્તને કરવા હું અશક્ત છુ.) એમ (પ્રથમ) ગુરુની સામે કહીને તે પછી શલ્યસહિત આચના કરે. તે આલેચનાને બીજે દેષ છે. જેમ સુખને અર્થી પરિણામે અહિતકર એવા અપથ્ય આહારને ગુણકારક માનીને ખાય, તેમ શલ્યપૂર્વકની આ આલેચના પણ તેવી છે.
૩. તપના ભયથી, અથવા “ આ સાધુ ( અમુક ) આટલા અપરાધવાળે છે.” -એમ બીજાઓ જાણે છે, એમ માનીને જે જે દોષ બીજાએ જોયા હોય, તે તે દેને જ આલોચે. બીજા અપ્રગટને ન આલેચે. એમ મૂઢ મતિવાળે જે ગુપ્ત દોષને સર્વથા છુપાવતો આલોચે, તે ત્રીજે આલેચનાનો દેષ જાણ. જે ખેદાતા કુવાને જ કઈ ધૂળથી પૂરે, તેમ આ શલ્યવિશુદ્ધિ કર્મને બે ધાવનારી જાણવી.
૪. જે પ્રગટ મોટા અ ને આલોચે, સુમને ન આલેચ, અથવા સૂક્ષ્મને આલેચે, મોટાને ન આલેચે તે એમાં એ રીતે શ્રેષ્ઠ માને કે, “ ( બીજા એમ સમજશે કે- ) જે સૂમને આલેચે. તે મોટા દોષને કેમ ન આલેચે ? એમ માનીને જ્યાં જ્યાં તેને વ્રતભંગ થયે હોય, ત્યાં ત્યાં મોટા દોષને આલેચે અને સૂફમને છુપાવે.
