________________
૧૪૦
મુનિજીવનની બાળપોથી-૫
તેમના પણ અભાવમાં સિદ્ધપુત્ર (મુનિજીવનને ત્યાગ કરનારે શ્રાવક વિશેષ) કે જે શાસ્ત્રના પદાર્થોને સારે જાણકાર હોય અને ગંભીરતા વગેરે ગુણ ધરાવતે હાય. તેની પાસે આલેચના કરવી. તેના પણ અભાવમાં સિદ્ધભગવંતની સાક્ષીએ આચના કરવી.
આલોચના એટલે નિવેદન, નિદા, ગહ અથવા શદ્ધાર.
જેમ નાના પણ અગ્નિના કણીયાની ઉપેક્ષા કરાય તે કદાચ તેમાંથી આગ લાગીને તે આગ ઘર અને છેલ્લે આખું નગર પણ બાળી નાંખે. તેમ નાનું પણ પાપનું શલ્ય ઉદ્વરાય નહીં તે સ્વનું અને તેને ચેપ ફેલાય તે સર્વનું નિકંદન કાઢી નાંખે. સેવેલું ઘણું મેટું પાપ-કેસરની ગાંઠ જેવું–જે ઉદ્ધરાય તે ટૂંક સમયમાં મુક્તિ મળે. અને સેવેલું ખૂબ નાનકડું પા૫– ઝીણા કાંટા જેવું–જે ન ઉદ્ધરાય તે કદાચ અનેક જન્મમાં રખડવાનું બની જાય. માટે શલ્યદ્વાર (આલેચના) કરે જ જોઈએ.
પ્રાયશ્ચિત્તથી નિર્મળ થવાની વાત તે દૂર રહી. પરંતુ જે પશ્ચાત્તાપ તીવ્ર બની જાય તે પણ ઘણું મટી આત્મશુદ્ધિ થઈ જાય. મહાનિશિથસૂત્રમાં શહારના અધિકારમાં કહ્યું છે કે, “એવા અનન્ત આત્માઓ થઈ ગયા છે. જેમને સેવેલા પાપનું ગુરુ પાસે આવેચન કરીને સખ્ત પ્રાયશ્ચિત્ત લેવાની તીવ્ર ભાવના થઈ અને તે માટે પગ ઉપાડે ત્યાં જ કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થઈ ગયું. કેટલાકને ગુરુ પાસે આલોચન
