________________
ખંડ ૨ | ઢાળ ૧૦
૧૧૫
અનુભવરસ શીતળ પાણી, લેઈ પાવન થાઓ પ્રાણી; એણી પરે અંતરંગ જમાડી, તિહાં પૂરી સહુની રુહાડી. પક
હવે વામાંગાદિક કહે, કહો અંતરંગ વિનોદ; સારી પાસા સોગઠાં, સુણવાનો છે મોદ. ૫૭ ભવચોપટ ચોગાનમેં, થિતિસ્થાનક સમુદાય; રાગ દ્વેષ પાસા તિહાં, સોગઠ સોળ કષાય. ૫૮ કુમતિ કુઘરણીશું રમે, મદિયો આતમ રાય; કૃષ્ણ નીલ તોરે નહીં, વેશ્યા રંગ બનાય. ૫૯
એ રામત જીતે નહીં, ભવ પ્રપંચકો ખેલ; દાવ ન આવે પાઘરા, આતમ અનુભવ મેળ. ૬૦
ચાલ
ચારિત્ર ચોગાને આવે, સમતાશું સંગતિ લાવે; બાર ભાવના મૈત્સાદિક ચાર, સોળ સારી દાવ ઉદાર. ૬૧ જ્ઞાન દર્શન પાસા દોય, સીત પીત લાલ રંગ જોય; જીતે તવ ભવનો ખેલ, હોયે અનુભવશું રંગ રેલ. ૧૨ અવિરતિ મિથ્યાત્વ કષાય, પ્રમાદ ચોક ચોકડ એ થાય; ત્રણ્ય યોગ તે તે યુગ જાણો, દાવ બે રાગ દ્વેષ વખાણો. ૬૩ અજ્ઞાન તે એક કહીજે, ચોકાણું પણ તે લહીજે; ત્રણ દુગ એ પંચ લહીજે, એમ રામતનો રસ છીએ. ૬૪ એમ રામત જે રમી જાણે, જે અંતરભાવ વખાણે; તે કહીએ રંગ રસીલા, જિનમતના જેહ વસીલા. ૬૫
અપર પાઠ ચોવીશ દંડક દ્વાર સારી, ચોસઠ અનુભાગ વિચારી; શુભ અશુભ તણા જે ઠાણ, અધ્યવસાયે અહીનાણ. ૧૬ બેહુ છકે થાયે બાર, જે અવિરતિ કેરાં દ્વાર; બિઠું ચોકે હોયે આઠ, જિહાં વિરતિ તણા હોયે ઘાટ. ૬૭
૧. ચોપટ ખેલનારો ૨. ગોટી ૩. અર્થ– મોહમર આત્મારૂપી રાજા રાગદ્વેષરૂપી પાસાથી સોળ કષાયરૂપી સોગઠાથી કુમતિરૂપી ખરાબ સ્ત્રી સાથે સંસારરૂપી ચોપાટ રમી રહ્યો છે. કૃષ્ણ અને નીલ લેશ્યરૂપ કાલા અને નીલા ઘરમાં રાચી રહ્યો છે.
