________________
૯૩
સામગ્રી મળવી અતિ દુર્લભ છે. મિથ્યાત્વ, અવિરતિ વગેરે ધર્મના બાધક છે, મહા આરંભો નરકનાં કારણો છે, આ સંસાર જન્મ, જરા, મરણ વગેરે અનેક દુઃખોથી ભરેલો છે, ક્રોધાદિ કષાયો સંસાર ભ્રમણના હેતુરૂપ છે અને તે કષાયોનો ત્યાગ કરવાથી જ મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે.” ઇત્યાદિ ધર્મદેશના સાંભળી સાલ, મહાસાલ વગેરે સર્વ પોતપોતાને સ્થાને ગયા. ગયા પછી સાલ રાજાએ મહાસાલને કહ્યું કે- “હે ભાઈ ! ભગવાનની દેશના સાંભળી મને વૈરાગ્ય થયો છે, તેથી હું દીક્ષા ગ્રહણ કરીશ. આ રાજ્યને તું ગ્રહણ કર.” તે સાંભળી મહાસાલે કહ્યું કે-“હે બંધુ ! આ દુર્ગતિના કારણરૂપ રાજયથી મારે સર્યું, મને પણ વૈરાગ્ય થયો છે, તેથી હું પણ તમારી સાથે જ દીક્ષા ગ્રહણ કરીશ. મને પણ તમારી સાથે રાખી દુર્ગતિથી મારો ઉદ્ધાર કરો.” તે સાંભળી રાજાએ પોતાના ભાણેજ ગાગિલિને રાજય ઉપર સ્થાપન કરી નાના ભાઈ સહિત મોટા ઉત્સવપૂર્વક શ્રી મહાવીરસ્વામી પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી. પછી નિરંતર ભગવાનની સાથે વિચરતા તે બંને મુનિ સંપૂર્ણ અગ્યાર અંગ ભણ્યા.
એક વખત ભગવાન રાજગૃહ નગરથી ચંપાપુર તરફ ચાલ્યા. તે વખતે સાલ મહાસાલ મુનિઓએ પ્રભુને વંદના કરી વિજ્ઞપ્તિ કરી કે–“હે સ્વામી ! જો આપની અનુજ્ઞા હોય તો અમે પૃષ્ઠચંપા નગરીમાં અમારા સ્વજનોને પ્રતિબોધ કરવા જોઈએ.” તે સાંભળી જ્ઞાની પ્રભુએ તે બંનેને ગૌતમ ગણધરની સાથે જવાની અનુજ્ઞા આપી. એટલે તેઓ અનુક્રમે વિહાર કરી પૃષ્ઠચંપા નગરીએ ગયા. ત્યાં દેવોએ રચેલા સુવર્ણ કમળ ઉપર બેસી ચાર જ્ઞાનને ધારણ કરનાર શ્રી ગૌતમસ્વામી ધર્મદેશના આપવા લાગ્યા. ગાગિલિ રાજા પોતાના બંને મામા સહિત શ્રી ગૌતમસ્વામીને સમવસરેલા જાણી પોતાના માતા પિતાની સાથે ઉત્સુકતાથી તેમને વંદન કરવા માટે મોટા આડંબરપૂર્વક ગયો. ગૌતમસ્વામીને તથા મામાઓને વંદના કરી તે યોગ્ય સ્થાને બેઠો. સંસારની અસારતા જણાવનારી ધર્મદેશના સાંભળી ગાગિલિ રાજાએ પોતાના માતા પિતા સહિત વૈરાગ્ય પામી, પુત્રને રાજ્ય પર સ્થાપન કરી ગૌતમસ્વામી પાસે દીક્ષા-પ્રવ્રજયા ગ્રહણ કરી.