________________
કહ્યું કે-“હે વત્સ ! મને પૂછ્યા વિના કેમ આ રત્નકંબલ લીધી ? સાધુઓને બહુ મૂલ્યવાળું ઉપકરણ કહ્યું નહીં.” એમ કહ્યા છતાં તેણે તે રત્નકંબલનો ત્યાગ કર્યો નહી. પરંતુ મૂછને લીધે ઉપધિમાં ગોપવીને રાખી. એકદા તે શિવભૂતિ બહાર ગયો હતો ત્યારે ગુરુએ તેની મૂચ્છ દૂર કરવા માટે તેની ઉપધિમાંથી તે રત્નકંબલ કાઢી તેના કકડા કરી સાધુઓને પાદલુંછન કરવા આપી દીધા. પછી તે જયારે આવ્યો ત્યારે તે વૃત્તાંત તેણે જાણ્યો, આથી મનમાં કષાય રાખી મૌન રહ્યો. એકદા ગુરુએ જિનકલ્પીની વ્યાખ્યા કરી, તેમાં કહ્યું કે- “જિનકલ્પી બે પ્રકારના છે. તેમાં એક હાથરૂપી જ પાત્રવાળા, અને બીજા પાત્ર ધારણ કરનારા. તે વળી વસ્ત્ર સહિત અને વસ્ત્ર રહિત એમ બે પ્રકારના હોય છે.” ઇત્યાદિ જિનકલ્પિકનો માર્ગ સાંભળી સહસ્રમલે પૂછ્યું કે– “હાલમાં એ માર્ગ કેમ અંગીકાર કરાતો નથી ?” ગુરુ કહ્યો કે“હાલમાં તે માર્ગ વિચ્છેદ થયો છે.” તે બોલ્યા- “જો તે માર્ગ હાલમાં પણ અંગીકાર કરાય તો તેનો વિચ્છેદ ન થાય. પરલોકના અર્થીને તો એ જ માર્ગ ઉત્તમ છે, કેમ કે સર્વથા પ્રકારે પરિગ્રહનો ત્યાગ કરવો એ જ શ્રેય છે.”
તે સાંભળી ગુરુએ કહ્યું કે–“એ તો ધર્મનાં ઉપકરણ છે, તે કાંઈ પરિગ્રહ કહેવાય નહીં. કેમ કે ચર્મચક્ષુથી જોઈ ન શકાય તેવા ઘણા જંતુઓ છે, તેમની રક્ષાને માટે રજોહરણ ધારણ કરવાનું કહ્યું છે. બેસતાં, સૂતાં, ઊભા રહેતાં, કાંઈ વસ્તુ લેતાં અથવા મૂકતાં તથા શરીરને લાંબું-સૂકું કરતાં પ્રથમ રજોહરણ વડે ભૂમિ આદિનું પ્રમાર્જન કરવાનું છે. અથવા સંપાતિમ એટલે ઉડી ઉડીને આવી પડતા સૂક્ષ્મ જીવો ચોતરફ વ્યાપીને રહ્યા છે, તેમની રક્ષા માટે મુખવસ્ત્રિકા રાખવાની છે. તથા અન્નપાણીમાં પણ જંતુઓ કદાચ હોઈ શકે છે, તે જોવા માટે પાત્ર રાખવાનું કહ્યું છે. તેમજ સમ્યક્ત, જ્ઞાન, શીલ અને તપ સાધવા માટે વસ્ત્રનું પણ ધારણ કરવું કહ્યું છે. કેમ કે શીત, વાયુ, તડકો તથા ડાંસ મચ્છર વગેરેથી સંતાપ પામેલા સાધુઓ કદાચ સમકિત વગેરેથી પણ સ્કૂલના પામે. વસ્ત્ર નહીં ધારણ કરવાથી ક્ષુદ્ર પ્રાણીઓનો વિનાશ થાય અથવા જ્ઞાનધ્યાનના ઉપઘાતરૂપ મોટો દોષ થાય. જે આ દોષોને ધર્મોપકરણ વિના જ વર્જીત્યજી શકતો હોય તે જિનેશ્વરની જેમ ઉપકરણ ગ્રહણ ન કરે તો યોગ્ય છે. વળી