________________
૫૪
પુષ્પફળ લઈ નગરમાં કોઈ વિદ્વાન નિમિત્તિયા પાસે ગયો. તેને નમી પુષ્પફળ તેની પાસે મૂકી પોતાનું સ્વપ્ન નમ્રતાથી તેને જણાવ્યું. એટલે તે નિમિત્તિયાએ તેને કહ્યું કે- હું શુભવેળાએ આ સ્વપ્નનું ફળ તમને કહીશ. પરંતુ આજે તમે મારા અતિથિ થાઓ.” એમ કહી તેને ભોજન કરાવી તે પંડિતે આગ્રહથી પોતાની પુત્રી તેને પરણાવી. પછી કહ્યું કે “આ સ્વપ્નથી તમે સાત દિવસમાં રાજય મેળવશો.” તે સાંભળી હર્ષ પામી મૂળદેવ તેના આગ્રહથી તને જ ઘેર સુખેથી રહ્યો. પાંચમે દિવસે મૂળદેવ નગરની બહાર ચંપક વૃક્ષની નીચે જઈ સુખે સુતો હતો. તે વખતે તે જ નગરનો અપુત્ર રાજા મરણ પામવાથી મંત્રીઓએ હસ્તી વગેરે પાંચ દિવ્યો કર્યા, તે નગરમાં ભમી ભમી કોઈ લાયક નહીં જોવાથી નગર બહાર જઈ, સ્થિર રહેલી ચંપકની છાયામાં મૂળદેવને સૂતેલો જોઈ, અશ્વે હંષારવ કર્યો, હસ્તીએ ગર્જના કરી, કળશે તેના પર અભિષેક કર્યો, ચામરો તેને વીંઝવા લાગ્યા, અને શ્વેત છત્ર તેના મસ્તક પર ધારણ થયું. સારા સ્વામિની પ્રાપ્તિથી હર્ષ પામી લોકોએ જય જયકાર કર્યો. પછી હસ્તીએ તેને પોતાના સ્કંધ પર બેસાડ્યો. એ રીતે તેણે નગર પ્રવેશ કર્યો. રાજસભામાં લઈ જઈ તેને સિંહાસન પર બેસાડી મંત્રી અને સામંતોએ રાજ્યાભિષેક કર્યો. તે વખતે દેવીએ આકાશવાણી કરી કે–“દેવતાના પ્રભાવથી આ રાજા થયો છે, માટે આ પરાક્રમી રાજાને સૌએ માન્ય કરવો. જો કોઈ તેની આજ્ઞા નહીં માને તો હું તેનો નિગ્રહ કરીશ.” તે સાંભળી સર્વ ભય પામી, તેની ભક્તિમાં તત્પર થયા પછી તે રાજાએ ઉજ્જયિની નગરીના વિચારધવલ રાજાને ભેટયું મોકલી તેની સાથે પ્રીતિ બાંધી.
આ બાજુ મૂળદેવ ગયા પછી તેની અત્યંત વિટંબણા થયેલી જોઈ કોપ પામેલી દેવદત્તાએ તિરસ્કારપૂર્વક અચળને કહ્યું કે-“તું મને પરણેલી સ્ત્રી ધારે છે? કે જેથી મારે ઘેર આવું અયોગ્ય કૃત્ય કરે છે ? આજ પછી તારે મારે ઘેર બિલકુલ આવવું નહીં.” એમ કહી તેને કાઢી મૂકી પોતે તત્કાળ રાજા પાસે ગઈ. તેણે રાજાને કહ્યું કે “મારું થાપણ રાખેલું વરદાન આપો.” રાજાએ કહ્યું–‘તારી ઇચ્છા પ્રમાણે માંગ."ત્યારે તેણે માંગ્યું કેમારે ઘેર મૂળદેવ વિના બીજા કોઈ પુરુષને આપે મોકલવો નહીં, અને