________________
૧૯૮
चरित्तपज्जवे कायसमाहारणयाए णं चरित्तपज्जवे विसोहेइ, विसोहित्ता अहक्खायचरित्तं विसोहेड़, अहक्खायचरित्तं विसोहित्ता चत्तारि केवलिकम्मंसे खवेइ, तओ पच्छा सिज्झइ बुज्झइ मुच्चइ परिनिव्वाइ सव्वदुक्खाणमंतं करेइ ॥५८॥६०॥
અર્થ : હે ભગવંત ! સંયમયોગમાં શરીરના સમ્યક્ વ્યાપારરૂપ કાયાની સમાધારણા વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : કાયાની સમાધારણા વડે જીવ ક્ષાયોપશમિક ચારિત્રના ભેદરૂપ ચારિત્રના પર્યાયોને વિશુદ્ધ કરે છે. ક્ષાયોપશમિક ચારિત્રના પર્યાયોને વિશુદ્ધ કરીને યથાખ્યાત ચારિત્રને વિશુદ્ધ કરે છે, યથાખ્યાતચારિત્રને વિશુદ્ધ કરીને ચાર કેવળીના સત્=વિદ્યમાન કર્મોને એટલે અધાતીયા ચારે કર્મોને ખપાવે છે. ત્યારપછી સિદ્ધ થાય છે, વસ્તુતત્ત્વને જાણે છે, સંસારથી મુક્ત થાય, કર્મના તાપ રહિત થવાથી શીતળ થાય છે, તથા શારીરિક અને માનસિક સર્વ દુઃખોનો અંત કરે છે. ૫૮-૬૦.
આ પ્રમાણે ત્રણ સમાધારણાથી જ્ઞાનાદિ ત્રણની શુદ્ધિ કહી. હવે તેનું જ ફળ કહે છે –
नाणसंपन्नयाए णं भंते ! जीवे किं जणयइ ?
नाणसंपन्नया णं सव्वभावाहिगमं जणयइ, नाणसंपन्ने अ णं जीवे चाउरंते संसारकंतारे न विणस्सइ
**
" जहा सूई ससुत्ता पडिआ वि न विणस्सई । तहा जीवे ससुत्ते, संसारे न विणस्सइ" नाणविणयतवचरित्तजोगे संपाउणइ, ससमयपरसमयसंघाणिज्जे भवइ ॥ ५९ ॥६१॥
અર્થ : હે ભગવંત ! શ્રુતજ્ઞાનસહિત થવાથી જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ? ઉત્તર : શ્રુતજ્ઞાનસહિત જીવ સર્વ પદાર્થના જ્ઞાનને ઉત્પન્ન કરે છે. શ્રુતજ્ઞાનસહિત એવો જીવ ચતુરંત સંસારરૂપી કાંતારમાં વિનાશ પામતો નથી