________________
૧૯૭ मणसमाहारणयाए णं भंते ! जीवे किं जणयइ ?
मणसमाहारणयाए णं एगग्गं जणयइ, एगग्गं जणइत्ता नाणपज्जवे जणयइ, नाणपज्जवे जणइत्ता सम्मत्तं विसोहेइ मिच्छत्तं વિનિન્ગરે પદ્દાપટા
અર્થ : હે ભગવંત ! મનનું સમ્યફ પ્રકારે આગમમાં કહ્યા પ્રમાણે ધારણ કરવારૂપ મનની સમાધારણા વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : મનની સમાધારણા વડે જીવ ચિત્તના એકાગ્રપણાને ઉત્પન્ન કરે છે, એકાગ્રતાને ઉત્પન્ન કરીને વિશેષ–વિશેષ પ્રકારનાં શ્રુતના બોધરૂપ જ્ઞાનના પર્યાયોને ઉત્પન્ન કરે છે, અને જ્ઞાનના પર્યાયોને ઉત્પન્ન કરીને સમ્યક્તને શુદ્ધ કરે છે કેમકે તત્ત્વજ્ઞાનની શુદ્ધિ થવાથી તત્ત્વના વિષયવાળી શ્રદ્ધા પણ વિશુદ્ધ થાય છે, તેથી જ મિથ્યાત્વને વિશેષ રીતે નિર્ભર છે ખપાવે છે. પ૬-૫૮.
वइसमाहारणयाए णं भंते ! जीवे किं जणयइ ?
वइसमाहारणयाए णं वइसाहारणंदसणपज्जवे विसोहेइ, वइसाहारणंदंसणपज्जवे विसोहित्ता सुलहबोहित्तं निव्वत्तेइ, दुल्लहबोहियत्तं निज्जरेइ ॥५७॥५९॥
અર્થ : હે ભગવંત ! સ્વાધ્યાયમાં વાણી સ્થાપન કરવારૂપ વાણીની સમાધારણા વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે ?
ઉત્તર : વાણીની સમાધારણા વડે જીવ વાણીને સાધારણ અર્થાત્ વાણીથી કહેવા લાયક પદાર્થોના વિષયવાળા દર્શનના પર્યાયોને વિશુદ્ધ કરે છે. વાણીને સાધારણ એવા દર્શનના પર્યાયોને વિશુદ્ધ કરીને સુલભબોધિપણાને ઉત્પન્ન કરે છે અને દુર્લભબોધિપણાને નિર્ભર છે–ખપાવે છે. પ૭-૫૯.
कायसमाधारणयाए णं भंते ! जीवे कि जणयड ?