________________
મહાભિનિષ્ક્રમણના પંથે કાર્તિક કૃષ્ણપક્ષની દસમી ! વિરાગી વર્ધમાન મહાભિનિકમણને પંથે આ દિવસે કદમ માંડવાના હતા.
રાજા નંદિવર્ધને પ્રજાજનને આદેશ કર્યો હતો, સર્વોત્કૃષ્ટ રીતે નગર શણગારવાનો.
હકીકતમાં આદેશની જરૂર જ ન હતી. પ્રજાજનમાં કર્તવ્યની સભાનતા હતી. એમાંય પિતાના જ કુટુંબીજન જેવા ગયેલા વિરાગી વર્ધમાનનો પ્રસંગ હોય તેમાં તે પૂછવું જ શું?
નગરની પ્રૌઢ નારીઓ પિતાને કુમાર વર્ધમાનની માતા જ માનતી. કેઈએને ઇન્કાર કરે તે તરત પડકાર ફેકતી.
નગરની યૌવનાઓ કુમારને માડીજા ભાઈ માનતી. એનું ગૌરવ તે એની ચાલમાં છૂપું રાખ્યું રહી શકે તેમ ન હતું.
નગરનાં બાળકો કુમારને પિતાના આદરણુય મોટાભાઈ માનતાં. વાતવાતમાં મેટાભાઈની વાત કરતાં એ ધરાતાં નહિ.
કુમારના સ્વજન તરીકેનું જેટલું માન રાજા નંદિના મનમાં હતું તેટલું જ નગરના તમામ પ્રજાજનના અંતરમાં હતું ! પ્રત્યેકના અંતરમાં કુમારની પ્રતિકૃતિ સ્થિર થઈને વસી હતી. એ પ્રતિમા ક્યારે ય ત્યાં ખંડિત થઈ શકે તેમ ન હતું. કોઈ જ એને ખંડિત કરી શકે તેમ ન હતું.
પ્રજાના લાડીલા કુમાર વર્ધમાન આવતી કાલે અગાર મટીને અણગાર બનશે.” એવી ઉદ્ઘાષણ સાંભળતાં જ સહુના અંતરમાં સેપે પડી ગયું. પિતાને નિકટને સ્વજન આવતી કાલે શું ખવાઈ જશે? અમારી વચ્ચેથી ખરેખર ચાલ્યા જશે! એ વિચારમાં સડુ ગળાબૂડ ડૂબી ગયા હતા. નગર શણગારવામાં
