________________
વિરાગમૂતિ
[૧૩]
છે! પરમાણુના જ કેટલા પર્યાયેા તારુ સ્વરૂપ છે ! અનંતકાળના ગણિતમાં તારું જીવન-ગણિત શી વિસાતમાં છે ! નાહકનાં રાગનાં તફાને! ન કરીશ, કરાજ તારા આત્માના પ્રદેશે પ્રદેશે દુઃખાની આતાખાજી ખેલશે. મૂંઝાઈ ન જા, પળ બે પળની ભભકામાં ! યાદ રાખ, આ રંગરાગ એ પ્રકાશ નથી, એ તેા ભડકા છે ભડકા ! તું દેવાંગના નથી માત્ર રાંક પતંગિયું છે પતંગિયું ! અરે ભોળી ! શાને ભુલાવામાં પડી છે?”
સ્તબ્ધ થઈ ગયેલી દેવાંગના બે ડગ પાછી હુઠી ગઈ ! જાણે કેાઈ એ એને જોરથી તમાચ મારી દીધી હાય એવા ભાસ થયેા.
દેવાત્માએ સ્મિત વેરતાં કહ્યું, ભાળી ! ભાન ભૂલ્યા છે; તારા આતમ ! અનંત નિધાનને સ્વામી હાવા છતાં પેાતાને ભિખારી માની બેઠા છે! એટલે જ દુન્યવી સુખે મેળવવા એણે ક રાજને ત્યાં ધા નાખી અને ઘેાડા પરમાણુની મૂડી ઉછીની લીધી ! કેટલાક પરમાણુના પુંજને અમુક રીતે ગોઠવીને એને હ્યુવેલી' નામ આપ્યું !?
કેટલાક પરમાણુના ઢગલાને ‘પ્રિયતમા’ નામ આપ્યું !” • કેટલાકને ધન' તેા કેટલાકને ‘અન્ન’ એવું નામ આપ્યું !’ પોતે ય પરમાણુના જથ્થો એઢી લીધે અને નીકળ્યે
જગતના મજારમાં !’
એ ! દેવકન્યા ! આ નાનકડી મૂડીનું વ્યાજ કેટલું ભરવું પડશે તે તું જાણે છે ? ન જાણીતી હોય તે જાણી લે. આ મૂડીના વ્યાજ પેટે એને કાઈ ભરવાડને ત્યાં અકરી બનીને એ એ કરવાનુ અને ભરવાડને દૂધ દેવાનું જીવન જીવવુ પડશે.’
કયાંક કોઈ શેઠના નોકર બનીને શેઠની જમીન વાંકા વળીને ઘસવી પડશે, અંગ વાંકુ વળી જાય, દાંત પડી જાય ત્યાં સુધી.' કચાંક વળી બળિયા અનીને ગાડામાં ખેતરાવુ પડશે, ૨૦-૨૦ મણ વજનના ભાર ઉઠાવવા પડશે ! છતાં ય માર ખાવાનું
