________________
[૮] નરકેસરી મગધરાજ
અંધિયારી એ રાત હતી. એ રાત્રિના અંધકારના ગાઢ થરેને પણ ચીરી નાંખીને, ઓતરાદી દિશાના પવન સાથે ભળીને કેઈન પિકાર રાજગૃહીના નગર તરફ દોડ્યા આવતા હતા. ભારે કરુણતા એમાં હતી. જીવતા લેહીને થીજાવી નાખે તેવા એના સ્વરે હતા. રાજગૃહીના નાગરિકેની રાત્રિએ દર્દભરી પસાર થતી હતી.
સહુ જાણતું હતું એ પિકારે ક્યાંથી આવે છે! મગધરાજ શ્રેણિકે કેદીઓને સતાવવા માટેની બનાવેલી લોખંડી ચાર દીવાલની અંદર પુરાયેલા એ જ મગધરાજના એ સિસકારા હતા. પોતે જ પિતાનામાં પુરાયા હતા. એ સૂરજ હવે અસ્તાચલને ભેદી ચૂક્યો હતે. પણ કેની મજાલ હતી કે ઊગતા સૂરજ (રાજા કુણિક)ની સામે કઈ માથું ઊંચું કરી શકે ? ઊંચું કરે તે ધડ ઉપરથી માથું જુદું થઈ ગયા વિના ન જ રહે.
પિંજરે પુરાયેલા વનકેસરીની જેમ મગધરાજ આડા પડયા હતા. એમના દેહ ઉપર ચામડાને લાંબે ઝબ્બે હતે. મેં પર પ્રતાપ તે એને એ જ હતે.
પડખેની એક દીવાલે લેખંડી સળિયાવાળી એક નાનકડી બારી હતી. આછો પ્રકાશ તેમાંથી આવી રહ્યો હતે.
અજય–સંજયે ત્યાં આવી ચુક્યા હતા. મગધરાજના એકલી કરુણતાભર્યા સીસકારાએ સાંભળીનેતે.
મગધરાજ ધીમા અવાજે બેલી રહ્યા હતા. પરમકૃપાળુ પરમાત્માને હું અનન્ય ભક્ત ! છતાં મોહરાજ
