________________
[૧૧૮]
ત્રિભુવનપ્રકાશ મહાવીરદેવ રાજવૈદ્યોને કાલૂદીભરી વિનંતી કરી, “ગમે તેમ કરીને મારા રેગો શાન્ત કરો. આખો દિવસ મારી પાસે બેસી રહેતી મારી બહેને અને મારી માવડીને મેં ખૂબ ઠપકો આપ્યો. માત્ર બેસી રહેવા બદલ, માત્ર જોયા કરવા બદલ. કોઈ મારે રેગ લે નહિ, મારી વેદનાને થેડી પણ ઘટાડે નહિ! મારી પ્રિયતમાએ બધા રંગરાગ-વિલેપને ત્યાગ્યા! મેં કહ્યું, “તેથી શું મારે રોગ દૂર થયે?” તમે બધી મારા સુખની જ ભાગીદાર! દુઃખમાં કાંઈ લેવા-દેવા નહિ! કેવી સ્વાર્થમયી દુનિયા! પિતાજીને કહ્યું, ધનના ભંડાર ખુલ્લા મૂકી દો. મારી વેદના શાન્ત કરે.
પણ રાજન! સહુને એક જ જવાબ હતું કે “અમે બનતું બધુ જ કરી રહ્યા છીએ. પણ તારું કર્મ જ પ્રતિકૂળ છે, ત્યાં અમારાથી શું થાય?
આ નઘરોળ જવાબ સાંભળવા હું કાયર હતા. ત્યારે મારે કોઈ બેકાબૂ બની જતું. હું બેફામ બેલી નાખત. પણ એ બધું ય તેફાન મારા દુઃખમાં વૃદ્ધિ જ કરતું.
તનના તાપ અને મનના સંતાપ!
રાજન! એક રાત્રિની વાત કરું ! સહુ સ્વાથજને સૂઈ ગયા હતા. જાગતે હવે માત્ર હું !
મને એ વખતે લાગ્યું કે આ જગતમાં મારું કઈ નથી ! હું સાવ અનાથ છું! કર્મની ચુંગાલમાં ફસાયેલું ખૂબ જ દયાપાત્ર મગતરું છું ! કર્મરાજ ધારે તે પળે મને ચોળી નાખી શકે તેવી દયામણી દીન-દશામાં હું સબડું છું!
ઓહ! માનવ જે માનવ અનાથ! ધનાઢ્ય શેઠને પુત્ર અનાથ! વત્સલમાતાને દીકરે અનાથ! કામણગારી પ્રિયતમાને હવામી અનાથ! અઢળક ઐશ્વર્યને નેતા અનાથ!
મગધપતિ! કલ્પી ન શકાય તે તિરસ્કાર મને આ સ્વાથી એની દુનિયા ઉપર વછૂટ્યો!