________________
[૪]
સુરાધમ સંગમક સૌધર્મેન્દ્ર ભાવવિભોર બનીને દેવાત્માઓને કહી રહ્યા હતા ? હે દેવાત્માઓ! ડાક જ સમયમાં જેઓ વીતરાગ બનીને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવાના છે. તીર્થંકર પરમાત્મા બનવાના છે તે શ્રમણર્ય મહાવીરદેવને અત્યારે સાધનાકાળ પસાર થઈ રહ્યો છે. અત્યારે તેઓ ઘણા ઑછ લેકેથી ભરપૂર એવી “દભૂમિમાં પધાર્યા છે, ત્યાં પેઢાળ નામના ગામના ઉદ્યાનમાં પિલાસ નામના ચૈત્યમાં અઠ્ઠમના તપૂર્વક તે પરમકૃપાળુ પરમાત્મા એક રાત્રિની મહાપ્રતિમા વહન કરી રહ્યા છે.”
લાખ દેવ-દેવીથી પરિવરેલા સૌધર્મેન્દ્ર આગળ વધીને બેલ્યા: હે દેવાત્માઓ! આ વીરપ્રભુને મહિમા અદ્ભુત છે. હાલ તેઓ ધ્યાનસ્થ છે. તેમને તે ધ્યાનમાંથી ચલિત કરવા માટે મર્યલકના માનવે તે સમર્થ નથી જ, પણ દેવકને કઈ પણ વિશિષ્ટતમ શક્તિને ધારક દેવાત્મા પણ સમર્થ નથી. આવા મહાપરાક્રમી. અતુલબલી, શ્રમણર્ય પ્રભુને આપણે સહુ વંદના કરીએ.”
દેવસભામાં બેઠેલા, સ્વભાવથી અભવ્ય, સ્કર્ષવાદી સંગમક નામના સામાનિક દેવથી પ્રભુની આ દેવકૃત સ્તુતિ સહન ન થઈ શકી. તેણે પિતાના સ્વામી સૌધર્મેદ્રને ઉદ્ધતાઈભરી ભાષામાં પુદકળ કોષે ભરાઈને કહ્યું, “હે દેવેન્દ્ર! આપના જેવાના મુખે મત્સ્યકના એક માનવ-શ્રમણની અર્માદિત પ્રશંસા લગીરે શોભતી નથી. ખેર, આપ અમારા સ્વામી છે એટલે ઠીક પડે તેટલી સ્વછંદતા ધારણ કરે તે ય અમે આપને કશું જ કહી શકીએ તેમ નથી, પરંતુ મારે એક વાત તે આપને કહી દેવાની