________________
ચંદનબાળા
[૮] ખબરદાર? જે શેઠને આ વાત કરી છે તે.” આમ કહીને મૂળા પિતાના પિયરમાં ચાલી ગઈ.
સાંજ પડતાં શેઠ ઘરે આવ્યા. ચંદનાની પૃચ્છા કરી; પણ કાંઈ સાનુકુળ જવાબ ન મળતાં શેઠે મનઘડંત કલ્પનાઓ કરીને મન વાળી દીધું. બીજો અને ત્રીજો દિવસ પણ પસાર થઈ ગયે. હવે તે શેડ ખૂબ આકુળવ્યાકુળ થઈ ગયા. સખત શબ્દોમાં
જ્યારે નકરોને ચંદનાની પૃચ્છા કરી ત્યારે એક વૃદ્ધ ને કરડીએ સઘળી પેટછૂટી વાત કરી દીધી. એ માનતી હતી કે સાવ બુદ્ધી તે થઈ જ છું, ભલે મૂળા શેઠાણી મને મારી પણ નાખે.... આમે ય મરવાનું તે હવે નજદીકમાં જ છે ને!
શેઠ તે ખંડ તરફ દોડ્યા અને ખંડ ખેલતાં જ અત્યંત પ્લાન સ્થિતિમાં, રાઈ રેઈને સૂઝેલી આંખોમાં ચંદનાને જે શેઠની આંખમાંથી અશ્રની ધારા ચાલવા લાગી. ચંદનાના મ્યાન મુખની સામે તેનાથી જોવાતું ન હતું. શેઠનું સૌ પહેલું કામ ચંદનાને કાંઈક ભેજન આપવાનું હતું. તે તરત જ રસોડામાં ગયા. પણ ત્યાં સૂકું–પાકું ય કશું હાથ ન આવ્યું. એક ખૂણામાં નજર પડી તે ત્યાં હેરોને ખવડાવવા માટેના બાકુળા એક સૂપડામાં પડયા હતા. છેવટે કચવાતે મને શેઠે તે સૂપડું ઉપાડયું અને ચંદનાને આપ્યું, “દીકરી ! હમણાં તું આ બાકુળા ખા. હું લુહારને બેલાવી લાવું અને પગમાં પડેલી બેડીથી તેને મુક્ત કરું.” આટલું કહીને હાંફળા ફાંફળા શેઠ લુહારને ત્યાં જવા વિદાય થયા.
ચંદના બારણાના ઉબરે બેઠી હતી. ખોળામાં બાકુળાનું સૂપડું હતું. અડ્રમનો તપ થઈ ગયો હતે. આર્યદેશની નારી ભોજન એમ ને એમ તે કરે જ શેની ! ચંદના વિચારે છે, કઈ અતિથિને લાભ મળે અને પછી પારણું થાય તે કેવું ઉત્તમ !” પણ આ અભાગણીના આ મને રથ શું પુરાય?