________________
- વિલોચન : ૧૧ “ના, એ તે જે એક વાર નક્કી થયું એ થયું. અહીં બે બેલ”ની વાત નહિ!”
એ તે હું જાણું છું. ઘરવાળીએ ઘસીને રાખવાની ના પાડી હશે. હવે તે બધી સ્ત્રીઓ દાસી તરીકે કદરૂપી કાળી દાસીઓ પસંદ કરે છે! મને માફ કરજે, શ્રીમાન, તમારા. મેટાના ઘરમાં ઉંદર-બિલાડીના ખેલ ચાલે છે! એના કરતાં તે અમે....યક્ષિકા બેલતાં બોલતાં મર્યાદા વટાવતી જતી હતી; વિલોચને અડધેથી વાત કાપી નાખતાં કહ્યું :
વારુ સાહેબ! હવે કઈ નવી લડાઈ ખેલવા જવાના છે, એ કહે ને! કામરૂ દેશમાં જાઓ તે જરૂર ચાર-છ લેતા આવજે. ત્યાંની ઘનકુયુગમા ને સુતનુજઘનાની માંગ વધારે છે. ”
વાડ, વાયુ,ને સેનિક છેલ્લી એક નજર પિલી છોકરી તરફ નાખીને ચાલ્યા ગયે.
યક્ષિકા, ઓતરાદી વખારમાં-જ્યાં આપણે ઉચ્ચ. કુળની દાસીઓ રાખીએ છીએ ત્યાં—એને રાખ. કેઈ દાસ એના તરફ નજર પણ ન નાખે, એ ધ્યાન રાખજે ! આપણે પણ ગુલામને શીલ પાળતાં શીખવવું જોઈએ, કારણ કે બજારમાં તેઓને ભાવ મેં માગ્યે મળે છે.”
વા!પ્રચંડકાય યક્ષિકા હાથમાં નવી દાસીને હાથ લઈને ચાલી ગઈ.
આજને દહાડે બગડ્યો. સવારના પહેરમાં જ એક લપ વળગી, હે ભગવાન!” વિલેચન એક ઊંચા આસન પર બેઠે, વેપારમાં એ વહેમ અને તિષને બહુ માનતે.
