________________
ઘી અને અગ્નિ : ૨૪૯
(
‘ અબઘડીએ, આજે, આવતીકાલે, કાં કાર્ય દિવસ નહિ !’
‘ એમ કેમ ? તમારું કથન સમજાતું નથી. ’
‘ આવન્તિકે, કુશળ થઈને ન સમજ્યાં? જો તમારા રાજા પ્રદ્યોત મને હણી નાખે તેા અબઘડીએ મુકત થઈ જાઉં. મારા કુશળ મત્રી યોગ ધરાયજી એની કાઈ યુતિ દ્વારા મને છેડાવી જાય તા આજે અથવા કાલે મુકત થઈ જાઉં. બાકી તા રાજકુંવરીના પ્રેમ મળે તેા કાર્ય દિવસ કારાગારમાંથી મુકત થવા ન ઇચ્છું. ’
તમે તા પ્રજાપ્રેમી રાજા છે. પ્રજા તમને જોવા તલસતી નહિ હોય ? હું તમને મુકત કરુ તે તમે ચાલ્યા જાએ કે મારા પ્રેમથી બધાઈ અહી સખડચા કરી ? ’
'
રાજા તેા પ્રજાર જક છે. પણ તમે મને મુક્ત કરી રાજકુવરી, એવી કઈ સત્તા તમારી પાસે છે ?
'
સ્વાપ ણુની. વત્સરાજ, મારેા વેશ પહેરીને તમે બહાર નીકળી જાઓ. મને તમારા પેશાક આપે. ’
અને પછી અવન્તિપતિના ક્રોધ જોયા છે ? પેટની પુત્રીને પણ ભરખી જાતાં એ ખચકાશે નહિ, ’
"
તાજ મને શાંતિ થશે—જીવનના કંઈક સાર લાગશે. જે કાર્ય ધમ સમજીને કરીએ એને વાણિયાના ત્રાજવે લાભાલાભની ઢષ્ટિએ ન તેાળીએ. મારું શું થશે એની તમે ચિંતા ન કરશે!'
,
‘ વાસવદત્તા, ’ વત્સરાજ રાજકુંવરીના ઉદાર સ્વભાવ પર વારી ગયા, ‘છું તમે મને એટલા સ્વાથી સમજ્યાં
