________________
૨૪૮ : મત્સ્ય–ગલાગલ વત્સદેશ ના પડે. બેટી, એટલું રાજ તે તને કરિયાવરમાં કાઢી આપીશ.”
વધુ વાર્તાલાપમાં વાસવદત્તાએ સાર ન જે. પણ વત્સરાજ પ્રત્યેના પિતાના આ વલણ પછી રાજકુંવરીની ચિંતા વધી ગઈ. બીજી તરફ પિતાજીના મનમાં બીજી શંકા ઊગે અને વધુ તપાસ કરવા પ્રેરાય તે પિતાનું મિલન બંધ થઈ જાય, એ ભયથી એણે આગળ કંઈ ન કહ્યું. એણે પિતાના સંગીત-શિક્ષણના વિકાસની વાત કહી. આવા કલાકારને વિધાતાએ કેઢી કયે, એમ કહી એની દયા ખાધી; પિતાજીનું મન બહેલાવવા અનેક આડીઅવળી વાત કરી.
પણ એથી એના મનને સંતાપ કંઈ ઓછું થાય? એને એમ જ લાગ્યા કરતું કે હું કઈ દરિદ્રને ત્યાં દુહિતા થઈને જન્મી હતી તેય સારું હતું ! રાજકુળમાં જન્મવું એટલે કુળને, મોટાઈન, સ્વમાનને પ્રશ્ન પહેલે. અહીં પ્રેમદેવતા બિચારો આવે શું કામ આવે તે આ બધી દંભી પારાયણેમાં બે ઘડી ઊભે પણ કેમ રહે? રે, આ રાજકુળનાં અંત પુરો તે ત્રાહા તેબા ! વિલાસ, વાસના ને વૈભવની જલતી ભઠ્ઠી ! જીવનભર શેકાવાનું. એમાં પણ જે સાહ્યબે છેતરામણે મળે તે... ”
એક દિવસ એને આવી નિરાશામાંથી અદ્ભુત વિચાર આવ્યું. હું તે દુઃખી છું જ. કોઈને સુખી કાં ન કરું? એણે એ દિવસે ગાંધર્વશાળામાં વત્સરાજ સાથેની મુલાકાતમાં પ્રસ્તાવ મૂક્યોઃ
રાજન, આ કારાગારમાંથી ક્યારે મુક્ત થશો?”
