________________
૮૮ : મત્સ્ય—ગલાગલ
રક્ષકા છે. એક તા, એકાકી હાવાથી મરતાં સુધી અહીં પડ્યા પાથર્યા રહેવાના. પ્રેમ કરવાની શક્યતા દૂર થવાથી એ કાઇ લાભ-લાલચમાં નહિ સપડાવાના. વળી કુટુંબકબીલા નહિ એટલે જે મળે તેનાથી સતાષ પામવાના. સ્ત્રીએની રક્ષા માટે અથવા રાજાશ્માનાં વિશાળ અંત:પુરાની રક્ષા માટે અન્ય કોઇના ભાસા ન રાખી શકાય ! ”
એ વેળા મૃગાવતીએ શું કહેલું ? અરે, હું મૂર્ખ એ વેળા એની વાતને! મમ ન સમજી શકો! મારા ચિત્ત ઉપર એના રૂપની માહિની એવી પથરાયેલી હતી, કે એ રાત કહે તે રાત ને દિન કહે તે દિન સમજતા. એણે કહ્યું હતું: “ સ્વામીનાથ, આપ સ્ત્રીને શું સમજો છે ? એ પણુ શક્તિશાલિની છે. તમે માના છે કે તમારા જેલ જેવાં અંત:પુરા ને પડદાઓથી એ સુરક્ષિત ને સયમી રહે છે. પશુ એમાં આપ ભૂલ ખાઓ છે. એ ધારે તે વજાના કિલ્લા પણ ભેદીને બહાર નીકળી જઈ શકે છે. ફૂલની જેમ કામળ લાગતી સ્ત્રી અંદરથી વજા જેવી હાય છે. પણ એની અંદર રહેલા એક કોમળ મૃદુ તત્ત્વથી એ પાતે રિખાય છે, પણ સામાને અનતાં લગી ડંખ નથી મારતી. એટલું યાદ રાખો કે સ્ત્રી રહે તે આપથી ને જાય તે સગા માપથી ! ”
ને રાણીનાં એ વચનેાને મે લેાળા ભાવથી સ્વીકાર્યા !. અરે, એના રૂપના હું એવા દાસ બની ગયે હતા, કે એણે જે સારું ખાટુ કહ્યું—મેં સદા તેના સ્વીકાર કર્યો! હું કેવા મૂઢ ઘેટા જેવા કે એ મને દાસબજારમાં લઈ ગઈ ને મૂહની જેમ એના દાર્યા હું... દાયા. ને ત્યાં ફરતાં જે ઢક્ષ્ા