________________
તો પૂછવું જોઈએ ને ? શ્રીમતી સીતા પાસેથી તો ખુલાસો મેળવવો જોઈએ ને ? શ્રીમતી સીતાને તો લોકે દીધેલા કલંકનું નિવારણ કરવાની તક આપવી જોઈએ ને ? નીતિશાસ્ત્રમાં સ્મૃતિમાં કે કોઈ દેશમાં એવો આચાર હોય જ નહિ કે, એક માણસ કહે કે અમુક ગુન્હેગાર છે. એટલા માત્રથી ગુન્હેગાર તરીકે જણાવાએલા માણસને શિક્ષા કરાય ? આમ છતાં તમે મને એવી જ શિક્ષા કરી છે, આ તમારી કયા પ્રકારની વ્યાયશીલતા ? શ્રીમતી સીતાજીએ પોતાના ભાગ્યદોષનો
કરેલો સ્વીકાર આવું કહેવડાવવા દ્વારા મહાસતી શ્રીમતી સીતાજીએ શ્રી રામચંદ્રજીને તેમના અન્યાયપૂર્ણ આચરણનો ખ્યાલ તો આપ્યો, પણ શ્રીમતી સીતાજીએ તે પછી જે કહેવડાવ્યું છે તે તો ખાસ સમજવા જેવું છે. મહાસતીજી શ્રીમતી સીતાજીનું તે પછીનું કથન, તેમના શુદ્ધ સમ્યગ્દષ્ટિપણાનું દ્યોતક છે. એમણે કહેવડાવ્યું છે કે, આપ તો સદાને માટે દરેક પ્રવૃત્તિ વિચારપૂર્વક જ કરનારા છો. અણવિચાર્યું કોઈપણ પગલું ભરનારા આપ નથી. આ કારણે, મને લાગે છે કે, મારા આ પ્રસંગમાં આપ જે અણવિચાર્યું આચરી ચૂક્યા છો, તેમાં જો કોઈ કારણ હોય, તો તે મારૂં મન્દભાગ્યપણું એ જ કારણ છે. મારા જ ભાગ્યદોષનો એ પ્રતાપ છે કે, સઘ વિચારશીલ એવા પણ આપથી આવું અવિચારીપણું થઈ ગયું છે આથી હું માનું છું કે, આપ સદાયને માટે નિર્દોષ છો ! મારૂં તથા પ્રકારનું દુર્ભાગ્ય ન હોત, તો આપના જેવા વિચારશીલ આવું સાહસ કદિ જ કરત નહિ, એ શંકા વિનાની વાત છે માટે આ પ્રસંગમાં દોષિત આપ નથી, પણ મારું ભાગ્યે જ દોષિત છે.
મહાસતીની વિનંતી અન્યાયથી કૂરપણે ભયંકરમાં ભયંકર એવી આપત્તિમાં હડસેલી દેનાર પણ પોતાના સ્વામીને નિર્દોષ અને પોતાના ભાગ્યને
પુણ્ય ઘઘનાં અસ્તિત્વ અને પ્રભાવનું દર્શન....૩
ce
