________________
૬૬૦
૨મ વિણ ભાગ ૭.....
આના સ્વામિઓ માટે ય ઘણું કહેવા જેવું છે. સાચું સ્વામીપણું પામવા માટે તો સેવક કરતાંય વિશેષ લાયકાત પ્રાપ્ત કરવી જોઈએ. વસાચું સ્વામીપણું પામવા માટે વિવેકી બનવું અને ઔદાર્ય, ધૈર્ય તથા ગાંભીર્ય આદિ ગુણો કેળવવા, એ ખૂબ જ જરૂરી છે. પણ એ વાત વળી અન્ય કોઈ તેવા અવસરે, અહીં તો એ વાત છે કે, સેનાપતિ કૃતાન્તવદન એવી રીતે વર્ણન કરી રહ્યો છે કે, જેથી એક્વાર શ્રી લક્ષ્મણજી જેવાની વિનંતિને પણ તિરસ્કારી કઢનાર શ્રી રામચન્દ્રજીને તેમની ભૂલનો ખ્યાલ આવે અને થઈ ગયેલા અનુચિત સાહસને સુધારી લેવાની ભાવના તેમનામાં પ્રગટયા વિના રહે નહિ.
સેનાપતિ કૃતાન્તવદને સંભળાવેલો
શ્રીમતી સીતાજીનો સંદેશ મહાસતી શ્રીમતી સીતાજીએ કહેવડાવેલો સંદેશ રામચંદ્રજીને સંભળાવતાં, કૃતાત્તવદન સેનાપતિ કહે છે કે,
નીતિશાસે મૃત ઢે, સ્મિાદtrદાર છુંદશા: 2 एकपक्षोक्तदोषेण, पक्षस्यान्यस्य शिक्षणम् ॥१॥ सदा विमृश्य कर्तुस्तेऽप्यविमृश्य विधायिता । मन्ये मद्भाग्यदोषेण, निर्दोषस्त्वं सदाप्यसि ॥२॥ રઘનોdલ્યા હું યથા ત્ય[, નિષા વયા પ્રમો : ૨ तथा मिथ्याशां वाचा, मा त्याक्षीधर्ममार्हतम् ॥१३॥ इत्युक्त्वा मूच्छिता सीता, पतित्वोत्थाय चाब्रवीत् ॥ મજ્યા વિના વધું રામો, નવિષ્યતિ હતા” હ? રાજ |
પરમ ઉપકારી કલિકાલસર્વજ્ઞ, આચાર્યભગવાન શ્રીમદ્ હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ કરેલા આ વર્ણન ઉપરથી, બરાબર સમજી શકાય તેમ છે કે, કૃતાન્તવદન સેનાપતિએ મહાસતી શ્રીમતી સીતાદેવીના સંદેશાને આબાદ રીતે શ્રી રામચન્દ્રજી સમક્ષ રજુ કરેલ છે. કેટલીકવાર રજુ કરવાની બીન આવડતથી સુંદરમાં સુંદર વાતો પણ મારી જાય છે અને કેટલીક વાર તો વળી ઉંચી જ અસર
